Dövize alım müdahalesi gerekiyor mu?
Fatih Özatay, Dr.
26 Nisan 2007
Pazartesi günkü yazımda, önümüzdeki dönemde olumsuz bir şokla piyasaların karışması durumunda, Merkez Bankası (MB) kura müdahale etmeli mi sorusunu yanıtlamaya çalışmıştım. Bugün ise tersi bir durumu ele alıyorum: Kur daha da aşağı doğru düşme eğilimine girerse, MB piyasaya alım yönünde müdahale etmeli mi? Önce son yazımda ulaştığım sonuçları özetleyeyim:
[Devamı]
Döviz müdahalesi gerekiyor mu?
Fatih Özatay, Dr.
23 Nisan 2007
Başlıktaki sorunun uzun ve doğru hali şöyle: 'Şoklara bağlı olarak hızla döviz kuru artarsa, Merkez Bankası (MB) dövize müdahale etmeli mi? Geride bıraktığımız yılın mayıs ayında başlayan büyük dalgalanma sonucu kısa sürede döviz kurunda oldukça önemli oranda artış oldu. Belli bir süre sonra MB yüklü miktarda döviz satarak kura müdahale etti. MB'nin tepkisi, sadece müdahale şeklinde değildi; aynı dönemde faiz haddi oldukça yüksek bir düzeye sıçratıldı ve piyasadaki likiditeyi ayarlamaya yönelik bir takım önlemler alındı.
[Devamı]
Enflasyonu düşük olanlar çok oynak, inatçıların ise enflasyonu yüksek
Fatih Özatay, Dr.
22 Nisan 2007
Yıllık tüketici enflasyonun uzun bir süredir dar aralıkta seyrettiğini gözlüyoruz. Ne yukarıya ne de aşağıya doğru belirgin bir eğilim alıyor. Ne de inatçı! 2004 yılının başından bu yana yıllık enflasyonun ortalama değeri yüzde 8.9 olmuş. Bu dönemde enflasyonun aldığı en yüksek değer 11.7, en düşük değer ise yüzde 7.1.Merkez Bankası'nın yayımladığı raporlardan da biliyoruz; bu davranış biçimi alt gruplara inildiğinde büyük farklılıklar gösteriyor. Bazı alt endeks gruplarındaki enflasyon son derece inatçı iken, bazıları tam aksine, son derece oynak.
[Devamı]
Marifet bu işin neresinde?
Fatih Özatay, Dr.
19 Nisan 2007
Son verilere göre işsizlik oranında belirgin bir iyileşme gözlendi: Bu oran bir yıl önce yüzde 11.8 düzeyindeyken, içinde bulunduğumuz yılın ocak ayında yüzde 11'e düştü. Bu iyileşmeye karşın, işsizlik oranımız yüksek. Bir noktaya dikkat etmekte yarar var. Bu oran, çalışabilir yaştaki nüfusun (15-64 yaş arası) ne kadarının işgücüne katıldığına dayanılarak hesaplanıyor. İşgücü sayısı ile istihdam edilen kişi arasındaki fark işsizleri veriyor. İşsiz sayısının işgücü sayısına bölünmesiyle işsizlik oranı bulunuyor.
[Devamı]
Enflasyon hedefini yükseltmeli
Fatih Özatay, Dr.
16 Nisan 2007
Yabancı yatırımcıların bizim gibi ülkelere yönelik risk alma iştahları 2004 ve sonrasında sürekli oynaklık gösterdi. Özellikle son bir yıl içerisinde bu tür hareketlere bağlı olarak kur ve faiz haddinde önemli dalgalanmalar gözledik. Geçen sene mayıs ayında başlayan büyük çalkantı kur ve faizde çok kısa sürede büyük miktarda yükselişe yol açtı. Nisan ve mayıs ayı enflasyonlarının dışsal unsurlara bağlı olarak beklenen düzeylerin çok üzerinde çıkmasının da etkisiyle enflasyon bekleyişleri bozuldu. Hedef ile uyumlu düzeyde iken, beklenen enflasyon kısa sürede yükseldi.
[Devamı]
Yüzde 6 dolaylarında bir enflasyona dudak bükmek: Bugünleri de mi görecektik?
Fatih Özatay, Dr.
15 Nisan 2007
2004 başlarından bu yana enflasyon yüzde 8-10 aralığında salınıp duruyor. Üç yılı aşan bir süredir enflasyonda bir eğilim değişikliği gözlenmemesi, ilerisi için bizleri kuşkulandırıyor. Bu inatçılığı kırmak nasıl mümkün olacak sorusu zihinleri meşgul ediyor.Öte yandan geçmişle karşılaştırıldığında enflasyon açısından son yıllarda çok olumlu gelişmeler yaşandığı açık. 1989-2001 döneminde (yıl ortası) enflasyonun ortalaması yüzde 72 olmuş. Oysa son beş yılın ortalaması yüzde 18.6 düzeyinde. Son üç yılın ise yüzde 8.8.
[Devamı]
Kurun düzeyi ne olmalı?
Fatih Özatay, Dr.
12 Nisan 2007
Çoğu iktisatçı şu saptamada anlaşıyor: Kuramın en başarısız olduğu alanların başında döviz kurunun nasıl belirlendiğinin açıklanması geliyor. Mesela, kurun denge düzeyinin ne olması gerektiği sorusunun yanıtlanması o kadar kolay değil. Çeşitli yaklaşımlar var, ama genellikle yetersiz kalıyorlar.
[Devamı]
Büyüme ve enflasyon gerçekleşmeleri neler ima ediyor?
Fatih Özatay, Dr.
08 Nisan 2007
Yayımlanan veriler açısından önemli bir haftayı geride bıraktık. Hem 2006'ya ilişkin büyüme rakamları açıklandı, hem de mart ayı enflasyon verileri.Enflasyon açısından pek yeni bir şey söylemiyor bu veriler. Kurda yeniden bir sıçrama olmazsa, enflasyondaki olumsuz gidişatı geride bıraktığımızı belirtebiliriz. Bundan sonra belirgin düşüşler göreceğiz, özellikle önümüzdeki altı ayda. Yıl sonunda yüzde 6'nın altındaki bir enflasyon gerçekleşmesi sevindirici olacak. Şüphesiz, bundan sonra gözlenecek düşüş eğiliminin 2008'de de sürmesi koşuluyla.
[Devamı]
Bir bilenden tavsiyeler
Fatih Özatay, Dr.
05 Nisan 2007
Merkez Bankası, kriz sonrasında, bazı ekonomistlerce yüksek faiz politikası uygulamakla eleştirildi. Aslında o dönemde faizlerin 'yeteri kadar' yükseltilemediğini itiraf edeyim. Mesela 2006'nın başlarında yüzde 13'lerdeydi faiz haddi. Oysa şimdilerde yüzde 20'lerde.
[Devamı]
Duvar örmemek için
Fatih Özatay, Dr.
02 Nisan 2007
Birkaç soru: 2001 krizi sonrası 'göğe sıçrayan' kamu borcunu düşüremeseydi Türkiye, hızla büyüyebilir miydi, enflasyonu ve reel faizi düşürebilir miydi, işsizlik oranındaki artışı durdurabilir miydi?
[Devamı]
