Para politikasında son dönemeç
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
16 Eylül 2023
Eylül ayı, ekonomi politikasına yön veren en önemli aylar arasında yer alıyor. Küresel ekonomide, Avrupa Merkez Bankası ve Fed tarafından faiz artışında tamam mı devam mı sinyalleri Eylül ayında netleşecek. ECB kararı bu hafta açıklandı, Fed kararı da önümüzdeki hafta gelecek. Bu kuruluşların faiz kararları; küresel sermayenin yönünü, ekonomik büyümeyi ve ticaretin gidişatını belirleyen en önemli etkenler arasında yer alıyor.
[Devamı]
Potansiyel işsizlik oranını değiştirmek
Fatih Özatay, Dr.
13 Eylül 2023
Dün, Temmuz ayına ait üç önemli veri açıklandı: Ödemeler dengesi, sanayi üretimi ve işgücü. Ödemeler dengesinde dikkat çekici unsur, normal yollardan sermaye girişleri ile -ki toplamı 3,9 milyar dolar- 5,5 milyar dolara yükselen cari işlemler açığının finanse edilememesiydi. Finansman, hem de fazlasıyla, ‘net hata noksan’ kaleminden sağlandı. İlginç olan, seçim öncesindeki üç ayda (Mart-Mayıs) net hata noksan kaleminden 15,2 milyar dolar çıkış varken, seçim sonrasındaki iki ayda (Haziran ve Temmuz) 12,6 milyar dolar giriş olması. Seçimden hemen önce ve hemen sonra bu tür hareketlerin başka seçimlerde de yaşanıp yaşanmadığı -elbette olası nedenleriyle- ilginç bir araştırma konusu olabilir. Takvim ve mevsim etkisinden arındırılınca, sanayi üretiminde ise bir ay öncesine kıyasla yüzde 0,4 ora
[Devamı]
OVP’nin anlattığı Türkiye hikayesi
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
09 Eylül 2023
Türkiye ekonomisi için bu hafta beklenen en önemli gündem maddesi Orta Vadeli Program (OVP) idi. 2024-26 dönemi Orta Vadeli Programında açıklanan politikalar ve hedeflenen ekonomik büyüklüklere bakarak, hükümetin izleyeceği ekonomi politikalarına ilişkin önemli bir çerçeveyi öğrenmiş olduk.
[Devamı]
Kur korumalı mevduatın maliyeti
Fatih Özatay, Dr.
07 Eylül 2023
✔ Lira cinsi KKM, Hazine’de iken doğrudan bütçeye yük getiriyordu. TCMB’ye geçince bu sefer dolaylı yoldan yük getiriyor. Tuzu kuru KKM sahibine bütçeden önemli bir gelir transferi yapılınca gelir dağılımını bozucu bir politika olarak karşımıza çıkıyor. Hangi ülkede? Çalışanların yarısından fazlasının asgari ücrete çalıştığı ülkede.
[Devamı]
Tüketerek büyümede son nakarat
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
02 Eylül 2023
Bu hafta TÜİK tarafından yılın ikinci çeyreğine ilişkin ekonomik büyüme verileri açıklandı. Buna göre reel ekonomik aktivite, yılın ilk çeyreğine göre (mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış) %3,5 oranında, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre ise %3,8 oranında arttı.
[Devamı]
Yel değirmenleriyle savaşın anlamsızlığı
Fatih Özatay, Dr.
01 Eylül 2023
✔Yapmayın hanımefendiler, yapmayın beyefendiler. Arkasındaki temel nedenleri ortadan kaldırmadan prematüre biçimde ne kur korumalı mevduattan kurtulmak mümkün ne de kurda yukarıya doğru oluşan baskıyı kaldırmak.
[Devamı]
Yine önümüzdeki maça bakacağız
Fatih Özatay, Dr.
30 Ağustos 2023
TCMB Para Politikası Kurulu (PPK) perşembe günü olumlu bir sürprize imza attı. Politika faizi beklenmedik bir ölçüde -750 baz puan- artırılarak yüzde 25’e yükseltildi. Yayınlanan duyuruda “Kurul, …enflasyon beklentilerinin çıpalanması, fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için parasal sıkılaştırma sürecinin devamına karar vermiştir.” denildi. Kararın alındığı gün bu köşede şunları söylemişim: “Bu çerçevede bakınca, 24 Ağustos’taki PPK toplantısı çok önemli. Politika faizinin üzerindeki sınırlama sürüyor mu yoksa kalktı mı? Kısıtın kalktığı izlenimini veren bir faiz kararı, hoş bir sürpriz olur ve bir dolu çarpıklığı ortadan kaldırır...”
[Devamı]
“Bana bilmediğim bir şey söyle”
Güven Sak, Dr.
29 Ağustos 2023
Başlangıcı hatırlayan var mı? Biz bugün içine hapsolduğumuz çukuru 2018 yılında kazmaya başladık. Merkez bankası rezervlerini satmaya başladığımız “bak babacığım, faizi indiriyoruz ama kura bir şey olmuyor” dönemini hatırlarsınız canım. Daha dün gibiydi. İşte oradan buraya geldik. Kaza kaza kendimizi derin bir çukurun içinde bulduk. Baktık çukur derin ve dışarıya artık çıkamıyoruz, kazmayı bıraktık. Nihayet.
[Devamı]
Ekonomi politikalarından üniversite tercihlerine
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
26 Ağustos 2023
2018 yılı sonrasında Türkiye’de ekonomi politikaları düşük faiz, düşük enflasyon ve yüksek büyüme hedefleriyle yola çıkılan; ancak yüksek enflasyon, vasat büyüme ve yüksek kırılganlıklarla sonuçlanan bir dönem olarak tarihe geçti.
[Devamı]
Sürprize yer var mı?
Fatih Özatay, Dr.
25 Ağustos 2023
Döviz cinsinden (ve dövize endeksli) finansal varlıklara olan talebin temelinde yatan nedenle doğru dürüst mücadele etmeden, o ürünlere olan talebi ortadan kaldıramazsınız. Olsa olsa şekil değiştirtirsiniz. Bugün o talebi bir miktar düşürseniz bile çok geçmeden yine artar. Bu tür varlıklara olan talebin temel nedeni ne? Elbette, Türkiye’nin riskini kısa sürede 200-250 baz puana indirecek, bir süre sonra da 100’lere yaklaştıracak bir istikrar ve yeniden yapılanma programının olmaması. Böyle bir program olsa, zaten sermaye girişi başlayacak, döviz kuruna değerleme baskısı oluşacak ve enflasyon çarpıcı biçimde düşecek. Bu süreçte lira nominal olarak değerlenmesin diye, TCMB ihalelerle döviz satın alacak; rezervini yükseltecek.
[Devamı]
