Ne hedefler açıkladım zaten yoktular
Fatih Özatay, Dr.
05 Temmuz 2023
“Ne hedefler açıkladım zaten yoktular Böyle bir açıklama görülmemiştir.”
[Devamı]
Ekonomi nasıl düzelir?
Güven Sak, Dr.
04 Temmuz 2023
Seçim oldu. Bayram bitti. Temmuz geldi. Bu arada Türk Lirası Amerikan Dolarına karşı yaklaşık yüzde 30 değer kaybetti. Ama hala neyin olacağını bilmiyoruz. Doğrusu ya neyin olmayacağını bilmek, örneğin döviz kurunun bundan sonraki hareketi konusunda yolumuzu aydınlatamıyor.
[Devamı]
Nerede çıpa?
Fatih Özatay, Dr.
28 Haziran 2023
Merkez Bankası faiz kararını almadan önce yazdığım son yazıyı “işte bu ortamda, Merkez Bankası faiz kararı açıklayacak. Hadi hayırlısı” diye bitirmiştim. Neydi o ortam? O yazıdan alıntıyla, şu: “Yeni ekonomi ekibi yok, yeni ekonomi programı yok, döviz ihtiyacımızın nasıl karşılanacağı belirsiz, bütçe açığının nasıl kontrol altına alınacağı ve nasıl finanse edileceği belirsiz. Bu dördüne şu beşincisini de eklemek gerekir: Birkaç günde bunlara ilişkin açıklamalar yapıldı diyelim; sürdürülebilecek mi yeni durum? Yani, yeni bir Ağbal-Elvan sendromu yaşanma ihtimali az mı çok mu?”
[Devamı]
Hadi hayırlısı
Fatih Özatay, Dr.
23 Haziran 2023
Yazıyı yazmak için bilgisayarın başına oturduğum an itibarıyla durum şöyleydi: Hazine ve Maliye Bakanı değişmişti. Devir-teslim döneminde yeni bakan rasyonel (akla uygun) politikalara dönüleceğini açıklamıştı. Farklı bir ifadeyle, seçime kadar uygulanmakta olan ekonomi politikasının akla uygun olmadığını belirtmişti. Merkez Bankası Başkanı değişmişti. Eski Merkez Bankası Başkanı ise Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı olmuştu. Yani, akla uygun olmadığı ima edilen ekonomi politikasının önemli uygulamalarına imza atan bir kişi, önemli bir başka kurumun başkanlığına getirilmişti. Akla uygunluk açıklamasının ardından nerdeyse üç hafta geçmişti ama henüz açıklanmış bir ekonomi programı yoktu. Buna karşılık bir önemli değişkene ilişkin (asgari ücret) karar alınmış, bir diğeri (polit
[Devamı]
Bir tut ucundan da itelim şu sarkacı
Fatih Özatay, Dr.
21 Haziran 2023
Sarkaç Eylül 2021’den beri bir uçta duruyordu. Ne zaman salınmaya başlamasına yol açılacak ve diğer uca ne kadar yaklaşacağına izin verilecek diye merak ediyoruz. Yetmezmiş gibi, o gittiği yerde ne kadar durabileceğini; eski uca ne zaman yönlendirileceğini de sorguluyoruz. Oysa sarkacın, artık nasıl bir sarkaçsa bu, bu garip hareketi yapmasına yol açan yönlendirmelerin arka planındaki temel sorun orada öylece duruyor.
[Devamı]
Ekonomik istikrar beka meselesidir
Güven Sak, Dr.
20 Haziran 2023
Ed Leamer, MBA öğrencileri için yazdığı, “Makroekonomik Örüntüler ve Hikayeler” (Macroeconomic Patterns and Stories) kitabına Amerikan PBS kanalından duyduğu “İnsanoğlu, örüntü arayan, hikaye anlatan bir hayvandır”(Human beings are pattern seeking, storytelling animals) sözüyle başlar. Veri analizi bundan daha iyi nasıl anlatılır?
[Devamı]
Bütçede hareket alanı kalmadı
M. Coşkun Cangöz, Dr.
16 Haziran 2023
“Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek kimi Merkez Başkanı adayı gösterecek?” “Kaç puan faiz artırımı olacak?” “Faiz artışı kademeli mi olacak yoksa hızlı ve yüksek mi olacak?” “Faiz politikasının döviz kuruna ve borsaya etkisi ne olacak?”
[Devamı]
Turpun büyüğü
Fatih Özatay, Dr.
16 Haziran 2023
Son yazımda “bütçe açığı çok yüksek düzeylere -2001 krizinden önce alıştığımız düzeylere- doğru yöneliyor” demiştim. 2001 krizi öncesindeki döneme haksızlık yapmışım. Yaklaşık elli yılın (1975-2022) en yüksek bütçe açığı GSYH’nin yüzde 11,5’i ile 2001’de gerçekleşmiş. 2001 krizi sonrasında uygulamaya konulan ‘Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı’ sürekli düşüyor: 2002’de hala yüksek (yüzde 11,1) ama izleyen dönemde her yıl üçer-dörder puan azalarak 2005’te yüzde 1’e kadar geriliyor. 2001 krizi öncesinde ulaştığı en yüksek değer ise 1999 yılında: Yüzde 8,6. 1975-2022 döneminin bütçe açığı gelişmelerini grafikte gösteriyorum.
[Devamı]
Ekonomide rasyonaliteye dönüşün rotası nasıl olmalı?
M. Coşkun Cangöz, Dr.
08 Haziran 2023
Seçim sonrasında uygulanacak ekonomik modelin ne olacağı ve ekonomi yönetiminde görev alacak kadroların nasıl oluşacağı seçim döneminde en çok tartışılan konular arasındaydı. Bu konudaki belirsizlik Mehmet Şimşek’in Hazine ve Maliye Bakanı olarak atanması ve devir teslim töreninde yaptığı "Türkiye’nin rasyonel bir zemine dönme dışında bir seçeneği kalmamıştır. Kurala dayalı bir Türkiye ekonomisi özlenen refaha ulaşmamızda önemli olacaktır. “Makro finansal istikrarı önceliklendireceğiz” açıklamasıyla bir ölçüde ortadan kalkmış oldu. Bu aşamada Bakan Şimşek’in ifade ettiği “önceliklendirme” kapsamında çözüm bekleyen sorunlu alanlara yönelik hızlı ve etkili adımlar atılması gerekiyor. Peki, bu kapsamda ekonomi yönetimi hangi alana odaklanmalı ve neler yapılmalı?
[Devamı]
Ekonomide durum ve beka
Fatih Özatay, Dr.
26 Mayıs 2023
Salı günü ekonomideki kırılganlıkların nasıl beka sorununa dönüşebileceği üzerinde durdum. Güzel örneklerden biri de Temmuz ve Ağustos 2018’de ABD Başkanı’nın Türkiye ekonomisini mahvetmekle tehdit ettiği tweet mesajlarının tetikleyici unsur olduğu 2018-19 kriziydi. İstihdam oranındaki düşüş 2001 ile benzer, küresel krizdekinden ise çok daha fazlaydı. Elbette önemli bir GSYH kaybı da beraberinde gelmişti. Ekonomisi kırılgan olmayan bir ülkede bu tür sonuçlara yol açmayacak birkaç tweet ekonomimizi derinden sarsmıştı. Zira kriz öncesinde oldukça kırılgan bir ekonomimiz vardı. Temel kırılganlık nedeni de finans dışı şirketler kesiminin döviz cinsinden çok fazla borçlu olmasıydı. Atılan tweet mesajları, “bir daha uluslararası piyasalardan zor borçlanırsınız” anlamına geliyordu ve bu denli dış
[Devamı]
