“Yirmi liralık paket için canımızdan oluyoruz”
28 Aralık 2021
Bir yılı daha geride bırakıyoruz. Yılın son yazısını 2022’ye ayırma niyetindeyim. O nedenle bugün bu yıla odaklanayım. 2021 yılını tanımlayan kelime hangisi olabilir? Bugünün sorusu bu olsun.
[Devamı]
Yüksek büyüme-yüksek cari açık belası
22 Aralık 2021
İşsizliği bırakın azaltmayı, artırmayacak bir düzeyde büyüyebilmek için bile önemli miktarda cari işlemler açığı vermek zorunda olmak büyük bir bela. Piyasa ekonomisinin uygulandığı (uygulanmaya çalışıldığı) son kırk yılın büyüme, işsizlik ve cari işlemler hesabı verilerine bakınca bu çok tatsız gerçek hemen ortaya çıkıyor. Türkiye yüksek bir büyüme oranı tutturursa cari açığı çok artıyor. Potansiyelinde büyüse bile cari açık azımsanmayacak bir düzeyde oluyor. Ekonominin küçüldüğü dönemlerde ise ya cari fazla veriyor ya da bir önceki dönemde gerçekleşen yüksek cari açık şiddetli biçimde azalıyor.
[Devamı]
Bize önce yine yeni bir DPT lazım
21 Aralık 2021
Yeşil Yeni Mutabakat ile kimlerin kaybedeceğini tartışıyoruz. Önemli olan, kimlerin nasıl kazanacağına odaklanmak hâlbuki… Öyle ya, yalnızca neleri kaybedeceğimize değil, neleri kazanabileceğimize de hazırlıklı olmak lazım.
[Devamı]
İklim değişikliği ve fiyat istikrarına ilişkin riskler
17 Aralık 2021
Salı günü iklim değişikliğinin finansal istikrara ve fiyat istikrarına ilişkin doğurabileceği riskleri ve bu riskleri azaltmak için yapılabilecekleri tartışan iki rapordan söz etmiş ve finansal istikrar konusunu kısaca ele almıştım. Bugün sıra fiyat istikrarında.
[Devamı]
İklim değişikliği ve finansal riskler
15 Aralık 2021
Daha önce ilkim değişikliğinin fiyat istikrarına ve finansal istikrara ilişkin yaratabileceği sorunları tartışan iki önemli rapordan söz etmiştim. Bolton ve diğerlerince yazılmış ve 2020’de Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) tarafından yayınlanmış raporda, iklim değişikliğinin hem büyük fiziksel riskler oluşturacağının hem de geçiş dönemine ilişkin riskler yaratacağının altı çiziliyor. Fiziksel riskten kasıt, su baskınları, büyük yangınlar gibi riskler. Geçiş dönemi riskleri ise iklim değişikliğinin etkilerini azaltmak için düzensiz biçimde alınan önlemlerin oluşturduğu riskler.
[Devamı]
“Baba, sen neyi yanlış yaptığın için biz yoksuluz”
14 Aralık 2021
Geçen hafta Almanya’da yeni koalisyon hükümeti bir yeni siyaset anlayışı ile görevi devraldı. Almanya’da fark yaratan yeni şansölye Olaf Scholz’un öncelikle Alman Sosyal Demokrat Partisi (SPD)’ni yeniden canlandırması oldu. Doğrusu ben Scholz’un SPD’yi birinci parti yapmak için yürüttüğü kampanyanın pandemi krizi ile birleşecek Yeşil Yeni Mutabakat (YYM)’ın asimetrik etkilerini yönetebilmek için son derece önemli olduğunu düşünüyorum. Yoksullukla ilgili bir gündemi olmayanın yönetemeyeceği bir süreçteyiz doğrusu epeydir. Anlatmak isterim.
[Devamı]
Tuncer Bulutay Hocamızı kaybettik
10 Aralık 2021
“Çok şanslı bir insanım. Çok sevdiğim bir işi yapıyorum. Bir de üzerine maaş veriyorlar. Oysa o maaş olmasa, ben yine aynı işi yapacaktım.” demişti Tuncer Bulutay Hoca bir dersimizde. Bu sözlerinden birkaç yıl sonra, 1983 başında, 12 Eylül 1980 darbesinin sıkıyönetimi tarafından üniversiteden uzaklaştırıldı. Üstelik 1402 sayılı Yasa ile üniversiteden ilk uzaklaştırılan öğretim üyesi olma şerefi de Tuncer Bulutay Hocamıza nasip oldu. O derste söyledikleri, üniversiteden uzaklaştırıldıktan sonra gerçek oldu. Tuncer Hoca üniversiteden uzaklaştırıldıktan sonra çalışmalarını artırarak sürdürdü. Derslerinde bize, hep merak etmemizi, sorgulamamızı, ezbere dayanmamamızı ve çok çalışmamızı öğütlerdi. Kurduğu kürsünün değerli öğretim üyeleri, benim de hocalarım olan, Yılmaz Akyüz, Hasan Ersel, Ercan
[Devamı]
Sosyo-ekolojik piyasa ekonomisi
08 Aralık 2021
Almanya’da Olaf Scholz başbakanlığı Angela Merkel’den bu hafta resmen devralacak. Angela Merkel arkasında çürümüş bir şeyler bırakmadan evine çekilirken, Olaf Scholz ve koalisyon ortakları Almanları gümbür gümbür gelen değişime cesaretlendirmek için kolları sıvamış görünüyor. Koalisyonu kuran partilerin imzaladığı kontratı, 24 Kasım’dan beri isteyen herkes okuyabiliyor. Orada yazıyor.
[Devamı]
Döviz satım müdahalesi
08 Aralık 2021
Merkez bankalarının sürpriz döviz satım müdahaleleri üzerinde her ülkede her zaman uzun uzun konuşulur. Özellikle müdahaleden sonra döviz kuru çok kısa sürede (mesela gün içinde) müdahaleden önceki düzeyine dönerse. Bu olgunun görüldüğü durumlarda satım müdahalesini yapan ülkenin merkez bankasının başarısız olduğu iddia edilir genellikle. Satım müdahalesi yapan bir merkez bankasının kaçamayacağı bir ‘kader’dir bu.
[Devamı]
2022’ye girerken büyüme
03 Aralık 2021
Salı günü üçüncü çeyrek GSYH verisi açıklandı. Dikkatimi çeken noktalar üzerinde durmak istiyorum. 2021’de bir yıl öncesine kıyasla çok yüksek bir oranda büyüyeceğimiz anlaşılıyor. Beklenen çift haneli bir büyüme oranı. İki çok basit hesap: Dördüncü çeyrekte 2020’nin aynı çeyreğine göre hiç büyümesek bile yıllık büyüme oranımız yüzde 8,4 olacak. O kadar geriye gitmeyip, dördüncü çeyrekte üçüncü çeyrek kadar (mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış) GSYH yarattığımızı düşünelim. Bu durumda 2021 yılı büyüme oranımız yüzde 10,9 oluyor. Kaldı ki öncü göstergeler dördüncü çeyrekte ekonomi bir çeyrek öncesine kıyasla biraz yavaşlasa da az sayılmayacak bir büyüme olacağına işarete ediyorlar.
[Devamı]