Önümüzdeki birkaç ayda enflasyon yükselebilir
Fatih Özatay, Dr.
05 Ocak 2022
Yeni tüketici fiyat endeksi 2003’ten bu yana yayınlanıyor. O tarihten bu yana gözlenen en yüksek aylık tüketici enflasyonu Aralık ayında gerçekleşti: %13,6. Uzun bir süre on iki aylık enflasyon oranımız %8’ler civarındaydı ve dolayısıyla Aralık ayındaki bir aylık enflasyonun altındaydı. 1969-2003 arasında açıklanan tüketici fiyat endeksini de işin içine katarak başka bir karşılaştırma yapayım. Şubat 1969’dan bu yana gözlenen en yüksek beşinci aylık enflasyon oranı oldu Aralık ayındaki enflasyon. Ocak 1996’dan beri de en yüksek aylık enflasyon gerçekleşti. Böylelikle 2021 yılını % 36,1 oranında bir yıllık enflasyon ile kapattık. Bu da Eylül 2002’den bu yana en yüksek yıllık enflasyon oranı. Bir de çok yüksek çıkan üretici enflasyonu var: %79,9 yıllık olarak.
[Devamı]
“2022 öncelikle yeni bir anayasaya odaklanma zamanı”
Güven Sak, Dr.
04 Ocak 2022
İklim değişikliği gündeminin ülke ülke nasıl siyasi sonuçlar yaratarak yayıldığını görüyor musunuz? Geçenlerde Almanya’dan bahsetmiştim. İkinciliği Şili’ye vermek gerekiyor. Şili halkı, 19 Aralık’ta, değişim korkusunu yendi ve umuda yürümeye karar verdi.
[Devamı]
Merkezin yüksek risk–yüksek borçlanma faizi–yüksek kur politikası
Fatih Özatay, Dr.
31 Aralık 2021
Grafikte Ağustos ayının başından geçtiğimiz Salı akşamına kadar Merkez Bankası’nın politika faizi ile Türkiye’nin riskinin (kredi temerrüt takasının –beş yıl vadeli CDS’in) hareketleri yer alıyor. Beş yıl vadeli CDS, aynı zamanda Hazine’nin yeni dış borçlanmaya çıkması halinde aynı vadedeki ABD Hazine tahvil faizinin üzerine ne kadar risk primi ödeyeceğinin de bir göstergesi.
[Devamı]
Merkez neden yüksek faiz politikası uyguluyor?
Fatih Özatay, Dr.
29 Aralık 2021
Grafikte ağustos ayının başından, geçtiğimiz cuma akşamına kadar Merkez Bankası’nın politika faizi ile Hazine’nin beş yıl vadeli tahvilinin piyasada oluşan faizinin hareketleri yer alıyor. Bu ikincisini (gösterge faizi) şöyle düşünmek mümkün. Hazine o gün borçlanmak için piyasaya çıksa ve beş yıl vadeli tahvil satsa borçlanacağı faiz bu faiz olacak.
[Devamı]
“Yirmi liralık paket için canımızdan oluyoruz”
Güven Sak, Dr.
28 Aralık 2021
Bir yılı daha geride bırakıyoruz. Yılın son yazısını 2022’ye ayırma niyetindeyim. O nedenle bugün bu yıla odaklanayım. 2021 yılını tanımlayan kelime hangisi olabilir? Bugünün sorusu bu olsun.
[Devamı]
Yüksek büyüme-yüksek cari açık belası
Fatih Özatay, Dr.
22 Aralık 2021
İşsizliği bırakın azaltmayı, artırmayacak bir düzeyde büyüyebilmek için bile önemli miktarda cari işlemler açığı vermek zorunda olmak büyük bir bela. Piyasa ekonomisinin uygulandığı (uygulanmaya çalışıldığı) son kırk yılın büyüme, işsizlik ve cari işlemler hesabı verilerine bakınca bu çok tatsız gerçek hemen ortaya çıkıyor. Türkiye yüksek bir büyüme oranı tutturursa cari açığı çok artıyor. Potansiyelinde büyüse bile cari açık azımsanmayacak bir düzeyde oluyor. Ekonominin küçüldüğü dönemlerde ise ya cari fazla veriyor ya da bir önceki dönemde gerçekleşen yüksek cari açık şiddetli biçimde azalıyor.
[Devamı]
Bize önce yine yeni bir DPT lazım
Güven Sak, Dr.
21 Aralık 2021
Yeşil Yeni Mutabakat ile kimlerin kaybedeceğini tartışıyoruz. Önemli olan, kimlerin nasıl kazanacağına odaklanmak hâlbuki… Öyle ya, yalnızca neleri kaybedeceğimize değil, neleri kazanabileceğimize de hazırlıklı olmak lazım.
[Devamı]
İklim değişikliği ve fiyat istikrarına ilişkin riskler
Fatih Özatay, Dr.
17 Aralık 2021
Salı günü iklim değişikliğinin finansal istikrara ve fiyat istikrarına ilişkin doğurabileceği riskleri ve bu riskleri azaltmak için yapılabilecekleri tartışan iki rapordan söz etmiş ve finansal istikrar konusunu kısaca ele almıştım. Bugün sıra fiyat istikrarında.
[Devamı]
İklim değişikliği ve finansal riskler
Fatih Özatay, Dr.
15 Aralık 2021
Daha önce ilkim değişikliğinin fiyat istikrarına ve finansal istikrara ilişkin yaratabileceği sorunları tartışan iki önemli rapordan söz etmiştim. Bolton ve diğerlerince yazılmış ve 2020’de Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) tarafından yayınlanmış raporda, iklim değişikliğinin hem büyük fiziksel riskler oluşturacağının hem de geçiş dönemine ilişkin riskler yaratacağının altı çiziliyor. Fiziksel riskten kasıt, su baskınları, büyük yangınlar gibi riskler. Geçiş dönemi riskleri ise iklim değişikliğinin etkilerini azaltmak için düzensiz biçimde alınan önlemlerin oluşturduğu riskler.
[Devamı]
“Baba, sen neyi yanlış yaptığın için biz yoksuluz”
Güven Sak, Dr.
14 Aralık 2021
Geçen hafta Almanya’da yeni koalisyon hükümeti bir yeni siyaset anlayışı ile görevi devraldı. Almanya’da fark yaratan yeni şansölye Olaf Scholz’un öncelikle Alman Sosyal Demokrat Partisi (SPD)’ni yeniden canlandırması oldu. Doğrusu ben Scholz’un SPD’yi birinci parti yapmak için yürüttüğü kampanyanın pandemi krizi ile birleşecek Yeşil Yeni Mutabakat (YYM)’ın asimetrik etkilerini yönetebilmek için son derece önemli olduğunu düşünüyorum. Yoksullukla ilgili bir gündemi olmayanın yönetemeyeceği bir süreçteyiz doğrusu epeydir. Anlatmak isterim.
[Devamı]
