Muğlaklık
11 Ağustos 2021
Şu alıntı son Para Politikası Kurulu (PPK) Kararı’ndan: “Enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli %5 hedefine ulaşıncaya kadar politika faizi… enflasyonun üzerinde bir düzeyde oluşturulmaya devam edilecektir.” İlk bakışta oldukça açık: Hedefe ulaşıncaya kadar politika faizi enflasyonun üzerinde tutulacakmış. Ama bir dakika: Hangi enflasyon? Elbette tüketici enflasyonu da hangi tüketici enflasyonu? Politika faizi kararı açıklandığında TÜİK’in açıkladığı son enflasyon mu? Ekonomik birimlerin ileride oluşmasını beklediği enflasyon mu? TCMB’nin ilerisi için yaptığı enflasyon tahmini mi? Ne kadar ilerisi? Yılsonu? On iki ay sonrası?
[Devamı]
Yeşil Vergi Politikası’nı tasarlamaya başlayın
10 Ağustos 2021
Türkiye, Atlantik’in iki yakasındaki Yeşil Yeni Mutabakat sürecinin hala tam farkına varamadı. İklim değişikliğinin manasını kavrayamayınca ona cevap olarak tasarlanan politika demetini de tam olarak anlayamıyor. Bakınız Ankara.
[Devamı]
Sevimsiz tablo
06 Ağustos 2021
Salı günü temmuz ayı enflasyon verileri açıklandı. Durum hiç iç açıcı değil. Bir yıl öncesinin aynı dönemine kıyasla tüketici fiyatları %19, üretici fiyatları ise %45 oranında arttı. Tarihsel verilerle karşılaştırıldığında da aynı iç karartıcı tablo ortaya çıkıyor. Enflasyonun ağırlıklı olarak tek haneli rakamlarda gerçekleştiği Ocak 2004-Aralık 2016 döneminde ortalama tüketici enflasyonu %8,3, üretici enflasyonu ise %7,7 olmuş. Ocak 2017’den itibaren tüketici enflasyonunun tek hanede kaldığı sadece dört ay var. Ocak 2017-Temmuz 2021 dönemi ortalama tüketici enflasyonu %14,1, üretici enflasyonu ise %20,5. Temmuz ayı değerleri bu ortalamanın çok üzerinde. Ayrıca, üretici enflasyonu tüketici enflasyonun 2,4 katı oldu.
[Devamı]
Bankacılık sektörüne odaklanmak gereği
04 Ağustos 2021
Bankacılık sektörü önümüzdeki dönemde yaşanacak gelişmelerin önemli belirleyicilerinden biri olacak. Bugün biraz daha yakından bakmak istiyorum bu sektöre. ‘Yakından bakmak’ derken ayrıntılı bir analizden söz etmiyorum. Özellikle dikkatimi çeken birkaç gösterge üzerinde duracağım.
[Devamı]
Dijital dönüşümü atlamayalım lütfen
03 Ağustos 2021
Geçenlerde “Cüneyt Kampüste” serisinde, Cüneyt Özdemir’in, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (TOBB ETÜ) ziyaretini izlerken “quantum computing” konusunda çalışan Prof. Dr. Ali Bozbey, daha hızlı çalışan bilgisayarlarla hesap yapma kabiliyetimizin artmasının hem iyi, hem de kötü olduğunu anlatıyordu. Hep öyle olur.
[Devamı]
Mülteci meselesi ve verimlilik
30 Temmuz 2021
Mülteci olmak bir insanlık dramı. Sevdiklerini, toprağını, evini, işini bırakıp bilmediğin yerlere kaçmaya çalışmak. Çok çok zor olmalı. Öte yandan mülteci akını alan ülke açısından bakıldığında, ekonominizin gelişmişlik düzeyi ve ne kadar mülteci kabul ettiğiniz önemli. İlk yıllarda aynı sayıdaki mültecinin Almanya ekonomisine getirecekleri yük ile Türkiye ekonomisine getirecekleri yük farklı. Özellikle ‘ilk yıllarda’ dedim. Zira ilk yıllarda getirecekleri yükü zamanla avantaja dönüştürmek mümkün olabilir. Vakit geçirmeden eyleme koyacağınız bir planlamayla olur bu iş. Onların girişimciliklerinden (öyle ya kilometrelerce ötelerden ölümü göze alıp geliyorlar), kendi ülkelerindeki iş deneyimlerinden, hatta ana dillerinden zamanla yararlanmanın yollarını bulabilirsiniz.
[Devamı]
Şirketlerimiz Yeşil Mutabakat’a hazır mı?
20 Temmuz 2021
Geçenlerde bir toplantıda bana tam da bu soruyu sordular. Bugün bu soruya odaklanmanın tam zamanı. Geçen hafta yeşil yeni mutabakat konusunda verimli bir haftaydı. İsterseniz o toplantıda bana sorulan soruya verdiğim cevapla başlayayım:
[Devamı]
TCMB faizi düşürmedi: Sevinelim mi?
16 Temmuz 2021
Enflasyondan söz edilirken artık sıklıkla ‘TÜİK’in açıkladığı enflasyon’ tanımlaması yapılıyor. Neresinden bakarsanız bakın çok sevimsiz bir durum. Üstelik güven kaybı bir başladı mı nerde duracağı da belli olmaz; ‘limitte’ tüm açıklanan verilere yayılabilir. Bu güven kaybı, enflasyon beklentilerini ve dolayısıyla fiyatlama davranışlarını da olumsuz etkiler. Gerçekten çok tatsız. Sevimsiz tanımlamayı kullanmadan Haziran ayı enflasyon değerlerini hatırlatayım: Tüketici enflasyonu %17,5, yurtiçi üretici enflasyonu ise %42,9 olarak gerçekleşti.
[Devamı]
Mutasyondan da hayır yok safsataya inananlar için
14 Temmuz 2021
Dün Mayıs ayı işgücü verileri açıklandı. Atıl işgücü oranı 0,2 puan düşerek %27,2 olarak gerçekleşti. Ne yazık ki istihdam oranı da düştü. 0.40 puan azalarak %43,8’ye indi. Çok değil, Ağustos 2018’de patlak veren krizden hemen önce –yani üç yıl önce- dört puan daha yüksekti istihdam oranı.
[Devamı]
Yok kardeşim öyle bir ilişki
09 Temmuz 2021
Salı günü bir safsatadan söz etmiştim. Enflasyonla mücadele edilmemesinin temel nedenlerinden biriydi. Şu: Enflasyonu aşağı çekecek bir program uygulanırsa büyümeden (istihdamdan) feragat edileceği düşünülüyor. Doğru; giriş iktisat kitaplarında bu feragat ilişkisine önemli bir yer ayrılır. Peki, neden safsata diyorum. Şu nedenle: Sözü edilen ilişki, ülkelere ve bir ülkede ele alınan döneme göre değişebiliyor. Ama gelişmiş ülkelerde sonuçta feragat ilişkisi bulunuyor genellikle. Oysa Türkiye’ye benzer gelişmekte olan ülkelerde, özellikle ele alınan dönemde azımsanmayacak bir enflasyon varsa bu ilişki gözlenmiyor. Zira yüksek enflasyonu doğuran nedenler aynı zamanda işsizliği yüksek, büyümeyi de düşük yapabiliyor.
[Devamı]