Arap sermayesi neden Arap ülkelerine gitmiyor?
Hasan Ersel, Dr.
08 Şubat 2008
Petrol üreten Arap ülkelerinde oluşan büyük fonların nereye gideceği konuşulup duruyor. Bu fonların Türkiye'ye yönelmesini bekleyen, hatta buna bel bağlayanlar da var. Bu, olayın bir yönü. Bu olayın öbür yönü ise bu fonların niye Ortadoğu ve Kuzey Afrika'da gidecek yer bulamadığı. Bu bölgede, İsrail dışında, Arap ülkeleri var. Her ne kadar kişi başına gelir, doğal kaynaklar, kurumlarının gelişmişliği itibariyle bu ülkeler arasında önemli farklılıklar varsa da ortak sayılabilecek pek çok toplumsal özellik olduğu da açık. Ama bu büyük fon birikiminden bu bölgenin pek de yararlandığı söylenemez. Eldeki son karşılaştırılabilir verilerin olduğu 2004 yılında Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesindeki ülkelerin ortalama işsizlik oranı yüzde 14'tü. Bu, Sahra Altı Afrika dışında dünyadaki en y
[Devamı]
Piyasa sisteminin son kurtarıcısı
Hasan Ersel, Dr.
04 Şubat 2008
Hyman Minsky, devletin küçültülmesi girişimlerine karşıydı. Bunun istikrarı tehlikeye attığı kanısındaydı. Bugün piyasalarda koşuşturanlar için böyle bir tehlike (!) yok. Ben Bernanke Cumhuriyetçi!
[Devamı]
Almanların gözünden Yavuz zırhlısı
Hasan Ersel, Dr.
02 Şubat 2008
Yavuz gemisi çocukluğumdan beri hep ilgimi çekti. Hatta söz konusu geminin Türkiye'nin tarihindeki yerini değerlendirmeyi amaçlayan bir deneme bile yazdım. Bu yazının adı "Yavuz Geliyor Yavuz" idi. [Hasan Ersel: Yavuz Geliyor Yavuz, Toplumsal Tarih, Sayı 76, Nisan 2000, s. 28-39]. Kitapçıda dolaşırken aynı adı taşıyan bir kitap görünce, tabii hemen ilgimi çekti. Kitabın orijinal adı "Die Kreuzerfahrten der Goeben und Breslau" imiş. Yazarları ise I. Dünya Savaşı başladığında Goeben ve Breslau'nun Akdeniz'deki ünlü kovalamacadan kurtulup Çanakkale'ye gelmesi ve sonra da Osmanlı donanmasında hizmet görmesi sürecinde bu gemilerde görevli olan iki genç deniz subayı. Bunlardan Goeben'de (sonra Yavuz Sultan Selim) görevli olan Theodor Kraus, Breslau'da (sonra Midilli) görevli olan ise K
[Devamı]
Almanya'nın durumu ve biz
Hasan Ersel, Dr.
01 Şubat 2008
"ABD'de bir duraklama olursa bu, Avrupa'yı, özellikle de bu ülkeyle dış ticaret ilişkisi güçlü olan Almanya'yı etkiler. Almanya Türkiye'nin ticaretinin en yoğun olduğu ülkelerin başında yer alıyor. Bu nedenle Türkiye olumsuz bir biçimde etkilenir." Bu tür bir kaygı duymak gerekiyor mu? 2007'de Almanya, Türkiye'nin en çok ihracat yaptığı ve Rusya'dan sonra en çok ithalat yaptığı ülke konumunda. Ancak bir de Tablo-1'e bakalım. Bu tabloda Türkiye'nin 2006 ve 2007 yılının 11 aylık döneminde Türkiye'nin Almanya ile olan dış ticaretinin toplam içindeki payı veriliyor.
[Devamı]
Bankalar nasıl oldu da bu kadar risk alabildi
Hasan Ersel, Dr.
28 Ocak 2008
Kridiler menkul kıymete dönüştürülüp başka kurumların bilançolarına aktarıldı. Banka sisteminin düzenleyen/gözeten yetkeleri de kredilerin kendi gözetim alanları dışına çıkmış olmasını, sorun ortadan kalkmış gibi yorumladı. Societe Generale'i 7.2 milyar dolar zarara soktuğu iddia edilen Jerome Kerviel ismi sözkonusu bankanın bu tür gelecek dönem piyasalarında yaptığı işlerden doğan zararları topladığı hesabın kod ismi mi, risk denetim sistemlerinin başarısızlık alt sınırının adı mı, yoksa mali mali piyasalarda düzenleme/gözetim yetkelerinin sorumsuzluğunun doruk noktasını mı temsil ediyor, bir türlü karar veremedim. İleride öğrenebilecek miyiz? Ondan da pek emin değilim. Ama bütün bu olup bitenlere bakınca gelişmiş ülkelerin mali piyasalarındaki denetim açığının, görece, gelişme
[Devamı]
Ruslar Biskay Körfezi'nde
Hasan Ersel, Dr.
25 Ocak 2008
Petrol fiyatlarının 2000'lerde yükselmeye başlaması dünyada epeyce değişikliğe yol açtı. Petrolü olan Arap ülkelerinde büyük fonlar birikti. Ancak bu ülkeler, çeşitli nedenlerle bu fonların tamamını kendi ülkelerinde kullanamadıkları için fon ihraç eder hale geldiler. Müşteri bulmakta zorlanmadılar da. Hele son gelişmeler bu fonlara olan talebi iyice artırdı. Petrol fiyatlarındaki artıştan yararlanan bir başka ülke de Rusya. O da sermaye ihraç ediyor. Ancak Rusya'da petrol fiyatlarıyla ilişkilendirilebilecek asıl büyük değişiklik, bu ülkenin dünyadaki konumuna ilişkin taleplerinde oldu. 2 yıldır başta Devlet Başkanı Vladimir Putin olmak üzere pek çok yetkili, bu amaçla, Rusya'nın askeri gücüne gönderme yaparak konuşmaya başladı. Yanlış anlaşılmasın: Rusya silahlanmaya dünyada en
[Devamı]
Bir Amerikan öyküsü nasıl bitecek
Hasan Ersel, Dr.
21 Ocak 2008
Kendi hesabıma ABD'nin 'subprime krizinin' altından kalkabilmek için nasıl hareket edeceğini merak ediyorum. Ben Bernanke'ye olan güvenin yüksek olduğu söylenebilir. Tersi ise Başkan Bush yönetimi için geçerli.
[Devamı]
Ne olacak bu dünyanın hali
Hasan Ersel, Dr.
18 Ocak 2008
Tüm uluslararası kuruluşlar 2008 yılında dünya ekonomisinin yavaşlayacağını öngörüyor. IMF, 2007 yılında yüzde 5,2 olarak tahmin ettiği dünya ekonomisinin büyüme hızının 2008 yılında yüzde 4,8'e ineceğini düşünüyor. OECD'nin tahminleri de aynı yönde. OECD de IMF de ABD ekonomisinin 2008'deki büyüme hızını yüzde 1,9 olarak tahmin ediyorlar. Ancak IMF'nin 2007 için verdiği büyüme tahmini (yüzde 1,9) OECD'ninkinden (yüzde 2,2) daha düşük. Sanki IMF, ABD ekonomisinin 2007'de hız keseceği ve bu düşük hızda 2008'de devam edeceği kanısında. Oysa OECD, ABD ekonomisinin 2008'de de yavaşlamaya devam edeceğini düşünüyor gibi. Dünya Bankası'nın tahminleri ise OECD'ninkine uyuyor. Burada ilginç olan ABD'nin büyüme hızının 2008'de fazla düşeceğinin öngörülmemiş olması. Bu kuruluşların üzerinde
[Devamı]
Enerji kapasitesi artırılmalı, yapay düşük fiyatın bedeli şoktur
Hasan Ersel, Dr.
14 Ocak 2008
Ham petrol ve doğalgaz faturasının 2008'de daha da şişeceği anlaşılıyor. Kaynak bakımında ülkeler çeşitlendiriliyor ama buna stok kapasitesinin artırılması da eklenmeli. Enerji fiyatlarını yapay olarak düşük tutmaktan da kaçınılmalı.
[Devamı]
Güven, kötümserlik ve mali krizin büyüklüğü
Hasan Ersel, Dr.
11 Ocak 2008
Kriz ortamının en ilginç tarafı, insanların kendilerine ulaşan mesajlar karşısındaki tutumları. Normal koşullarda abartılı olarak görüp kolaylıkla çöpe atabilecekleri bir mesajı, kriz sırasında ciddiye alabiliyorlar. Hatta ona dayanıp strateji oluşturmaya da kalkışabiliyorlar. O zaman da hem hata yapan sayısı artıyor hem de hataların maliyeti. Krizi derinleştiren de bu oluyor. Durduran ise "güvenilir" bir oyuncunun ortaya çıkması. Örneğin ilgili kamu yetkesi (hükümet, merkez bankası gibi)... Tarihte bu tür yetkelerin ortaya çıkamadığı durumlar da olmuş. Krizin çok derinleştiği ve çok uzun sürdüğü dönemlerde... O zaman, toplum güvenecek bir oyuncu aramaya başlıyor. Bu boşluğu dolduracağını iddia edene de sarılabiliyor. Adolf Hitler'in iktidara geliş sürecinde olduğu gibi... ABD k
[Devamı]
