Isındı mı, ısınmadı mı?
Güven Sak, Dr.
01 Temmuz 2011
Büyüme sürdürülebilir olduğunda iyidir. Yoksa kaynak israfına neden olur. İsraf olacak olan, özel kesimin kaynaklarıdır.Türkiye'deki güncel iktisat politikası tartışmasının kısırlığı moralinizi bozmuyor mu? Benimkini bozuyor. Bugün müsaadenizle ortadaki 'son derece engin'(!) 'ısındı mı, ısınmadı mı?' muhabbetine bir dokunayım. Hazır dün ilk çeyrek büyüme rakamları açıklandı. Ekonomimiz 2011'in ilk çeyreğinde beklentilerin üzerinde, iç talebe dayalı büyüdü. Zamanıdır. Ekonomi hızlı üretim toparlanması nedeniyle ısınmış mıdır? Evet, ısınmıştır. Peki, bunun göstergesi var mıdır? Elbette vardır. Cari açık, bizatihi tam da bunun en temel göstergesidir. Cari açık tarihi düzeyde ise ekonomimizdeki ısınma da tarihi düzeyde demektir. Dikkatli olmakta fayda vardır. Ekonomi yönetiminde temki
[Devamı]
'Kütüphanesi yemekhanesinden iyi'
Güven Sak, Dr.
28 Haziran 2011
Sayın Başbakanımızın kitaba saygısı böyleyse ben neden Amazon'dan rahatlıkla kitap alıp okuyamıyorum? Neden?Geçenlerde elektronik kitabın giderek yaygınlaşmasını anlatırken "Sizi bilmem ama ben uzunca bir süredir almak istediğim kitaplar için www.amazon.com sitesinden sipariş veriyorum. Birkaç gün içinde istediklerim bir yerlerden masamın üzerine geliveriyor" demiştim. Erken konuşup, yıllardır işleyen bir sisteme nazar değdirdim galiba. Artık öyle otomatikman masama geliveremiyor ısmarladığım kitaplar. Gümrük idaremiz bir yeni düzenleme yapmış. Dışarıdan size gelen paketler belli bir sayıyı aşınca, işi yokuşa sürecek yeni bir icat çıkarmışlar. Hem mali hem de zaman açısından külfeti olan bir yeni süreç tasarımı söz konusu olan. Kitap bu yahu kardeşim, elbette sayısı belli bir mikt
[Devamı]
Türkiye Avrupa’nın parçasıdır
Güven Sak, Dr.
25 Haziran 2011
Gaziantep'i ilk kez yaklaşık beş yıl önce gördüm. Kabul etmek gerek ki bu tamamıyla kendi hatam. Gaziantep'le ilgili beni ilk görüşte vuran şey memleketim Bursa'yla benzerliğiydi. O zamanlar bundan çok etkilenmiştim. Ve biliyorum, bu da bir hataydı. Gaziantep Küçük Asya da denilen Anadolu'nun güneydoğusunda, Bursa ise kuzeybatısında. Ama yine de birbirlerine çok benziyorlar. Özellikle son dönemde Gaziantep'te yeni alışveriş merkezlerinin açılmasıyla daha da fazla benzemeye başladılar. Ancak iki şehirdeki endüstriyel yapı oldukça farklıdır. Neden böyledir? Bursa ağırlıklı olarak Avrupa Birliği ile ticaret yapmaktadır. Gaziantep için ise en önemli piyasa Irak piyasasıdır. Coğrafi uzaklık önemlidir. Bir ülkenin endüstriyel gelişiminin ne kadar sofistike olacağına komşuları karar verir. İşte g
[Devamı]
'Türkler otel yaparken biz füze yapıyorduk'
Güven Sak, Dr.
24 Haziran 2011
Rusların füze yaparken geliştirdiği beceri seti Rusya'ya yerel arama motoru Yandex'i getirmiştir.Eric Schmidt neden buradaydı? Bana kalırsa, Eric Schmidt, Türkiye için Türkiye'de değildi. Başında bulunduğu Google'ın Türkiye pazarındaki hâkimiyetini korumak için buradaydı. Kime karşı korumak için buradaydı? Rusya'nın Google'a cevabı Yandex'e karşı. Bunun bize yararı nedir? Sınırlıdır. Neden sınırlıdır? Ortada olan rahmetli Erbakan'ın deyimiyle bir nevi "Onlar ortak, biz pazar" durumudur. Erbakan hâlâ haklıdır. Gelin bakın neden öyledir ve Türkiye'nin işi neden zordur?
[Devamı]
Euro önemliyse maç iyi kötü idare edilir
Güven Sak, Dr.
21 Haziran 2011
Euro ciddi bir mesele, yalnızca bir para birimi değil yani. Avrupa'nın onuru gibi bir şey olmuş.Bu günlerde kimin yerinde olmak istemezsin" diye sorsalar ne dersiniz? Bana kalırsa, Allah kimseyi Yorgo Papandreu'nun durumuna düşürmesin. Sen gel krizin ortasında Yunanistan'a başbakan ol, tarihin en ciddi kararlarından birini vermek üzerine kalsın. Yunanistan'ın önünde iki yol var: Ya euroyu terk edecek ve kendi yoluna gidecek ya da euroyu korumaya kararlı kemer sıkma politikalarına ağırlık verecek. İkincisinde milletine işkence edecek ve oy kaybedecek. Peki ya birinci yolu seçerse? Avrupa'nın onurunu korumazsa, oy mu kazanacak? Pek sanmıyorum. Gelin bakın neden böyle düşünüyorum. Problemimiz aynı
[Devamı]
Türkiye rol modeli yerine ilham kaynağı olabilir
Güven Sak, Dr.
18 Haziran 2011
Orta Doğu'daki ülkeleri ikiye ayırmak mümkündür: Değişimi başlatmak için kendi Tahrir Meydanlarında protesto gösterileri yapması gerekenler ve değişimi sandıkta sağlayabilenler. Türkiye ikinci gruptadır. Öte yandan, Mısır bölgede değişim için Tahrir Meydanı modelini icat etmiştir. Bence Türkiye'nin de Mısır'a tam teşekküllü bir değişim modeli olarak değilse de bir ilham kaynağı olarak sunabileceği şeyler vardır. Bir ülkenin deneyimini geçmişte yapılan politika hatalarının toplamı olarak düşünürsek, Türkiye'nin dönüşüm konusunda paylaşabileceği pek çok deneyimi vardır. Geçtiğimiz 30 yılda Türkiye sayısız politika hatası yapmıştır. Türkiye'nin dönüşümü 2002 yılında başlamadı. Oy sandığı 1950'lerin başından beri bir dönüşüm aracı olarak kullanılmaktadır. Ancak bir araç olarak oy sandığı mükem
[Devamı]
Twist'in sonuna geldik
Güven Sak, Dr.
17 Haziran 2011
Zorunlu karşılık artışının banka kaynak maliyetlerini arttırmadığı ortadadır. Yeni bir teorinin zamanı gelmiştir. Her dansın bir sonu vardır. Bugünlerde "Merkez Bankası'nın alışılmadık para politikası konusunda ne düşünüyorsun?" diye soranlara böyle diyorum. Geçenlerde Vaşington'da uluslararası finans çevrelerinin tam da göbeğinden bir dostum bana "Sen twist dansını hatırlıyor musun?" dedi. Konu Merkez Bankamızın 2010 yılı sonunda uygulamaya başladığı alışılmadık para politikası çerçevesiydi. Ben azıcık "Buyur?" oldum tabii. Dostum, "Twist, 1960'lardan kalma, modası geçmiş bir danstır. Bana kalırsa sizin Merkez Bankanız twist yapıyor" dedi. Bir nevi atraksiyon yani. Piyasaları şaşırtma numarası. Dün manalıydı; ama millet "Yahu bunlar yalnızca twist yapıyor, gözümüzü boyuyorlar" d
[Devamı]
Siyasi kutuplaşma yapısallaşıyor
Güven Sak, Dr.
14 Haziran 2011
Kutuplaşan siyaset bu seçimle ne yazık ki mevsimi kapatmamakta.Seçimleri kazasız belasız tamamladık. AKP, oylarını yüzde 50'ye yükselterek, üçüncü kez tek başına iktidar oldu. CHP, ana muhalefet partisi olarak, seçimlerden güçlenerek çıktı. 46 ilde oylarını arttırdı. MHP, her şeye rağmen, Meclis'e girdi. BDP, Kürt siyasetinin ana temsilcisi olduğunu gösterdi. Diğer sağ partiler olarak tanımlanabilecek olanların oyları 2007'deki yüzde 13'ten yüzde 5'e geriledi. Oylar büyük partilerde konsolide oldu. Seçim sisteminin neden bir türlü değiştirilmediği daha açıklıkla görüldü. Oylar özellikle iki büyük partide konsolide oldu. Bugün müsaadenizle seçim sonuçlarından önümüzdeki dönemde ekonomi politikalarının önceliği ile ilgili birkaç sonuç çıkarayım.
[Devamı]
Türkiye hâlâ bildiğimiz dünyanın kıyısındadır
Güven Sak, Dr.
10 Haziran 2011
Türkiye hâlâ bildiğimiz dünyanın kıyısındadır. Uygarlık alanının içinde değil dışındadır. Türkiye'nin nerede, hangi düzeni kurduğunu bilmem. Ben bakınca göremiyorum. İktisadi olarak baktığımda gördüğüm şudur: Türkiye hâlâ bildiğimiz dünyanın kıyısındadır. Uygarlık alanının içinde değil dışındadır. Geçenlerde Amerikalı bir dostum, Amerikan iş dünyası açısından Türkiye'nin nerede olduğunu pek güzel tarif etti. İsterseniz bugün oradan başlayayım. "Dünyada ülkeler ikiye ayrılır" dedi, "Birincisi, bugün ne yaptığını anlamakta zorluk çektiğimiz ama yarınlarından emin olduklarımız. İkincisi ise bugün ne yaptığını anlamakta zorluk çektiğimiz, ama yarınlarından da emin olmadıklarımız". "Türkiye" dedi, "hâlâ ikinci gruba daha yakın duruyor". Bu iyi değil kötüdür. Yirmi birinci yüzyılın il
[Devamı]
Küresel zincirler Türkiye'yi neden teğet geçiyor?
Güven Sak, Dr.
07 Haziran 2011
Ticari ilişkilerin gelişmesi için öncelikle ilgili ülkeye yatırımların gelmesi gerekiyor. ABD yatırımı gelmeden ticaret de artmaz.Küresel kriz Türkiye'yi teğet geçmedi. Deldi de geçti. Acısını damdan düşenler hâlâ unutmadı. 2009 yerel seçimleri tam da bu nedenle iktidar partisinin oy oranını yüzde 40'ın altına indirmişti. Küresel kriz Türkiye'yi teğet geçmedi ama bakın küresel değer zincirleri Türkiye'yi hâlâ teğet geçiyor. Dünyadaki ülkeleri, içinden küresel değer zinciri geçenler ve de geçemeyenler olarak ikiye ayırabilmek mümkündür. Türkiye, "içinden küresel değer zinciri geçmeyen" ülkeler listesindedir. Dünya ile ilişkimiz zayıftır. Bu kötüdür. Düzeltilmesi gerekir. İçinden değer zinciri geçen ülke olmak, içinden boru hattı geçen ülke olmaktan daha zordur. Daha iyi tasarlanmı
[Devamı]
