Neden ABD'de enflasyon artmıyor?
Fatih Özatay, Dr.
06 Aralık 2010
Parasal genişleme demek, banknotların gökten yağmur gibi yağması değildir.ABD Merkez Bankası'nın (FED) küresel kriz sırasında, önce finansal sistemdeki yangını söndürmek, sonra da bu sektörü tekrar kredi açabilir duruma getirmek için müthiş denilebilecek miktarda sisteme para çıkardığından söz etmiştim. Temmuz 2007 ile Aralık 2008 arasındaki sürede FED'in bilançosu 2.6 kat büyümüştü. Bilanço şu anda hâlâ aynı büyüklükte.
[Devamı]
Finansal istikrar ve fiyat istikrarı için iki farklı faiz gerekince
Fatih Özatay, Dr.
05 Aralık 2010
Bizim gibi ülkelere yüklü miktarda yabancı fon akımı olsun. Bol fon, daha fazla kredi ve daha fazla harcama demek. Tüketim artıyor. Ekonomi canlanıyor. Eğer fon girişleri, belirgin bir süre devam ediyorsa, varlık fiyatlarında balonlar oluşabiliyor. Döviz arzı bollaştığı için yerli para değerleniyor. İhracatı düşürücü, ithalatı ise artırıcı olacağını biliyoruz bu gelişmenin. Öte yandan canlanan bir ekonomide hem tüketim malı ithalatı artıyor, hem de artan üretim yoluyla ara malı ithalatı yükseliyor. Cari işlemler hesabı bozuluyor.
[Devamı]
'Söz'le mücadele
Fatih Özatay, Dr.
05 Aralık 2010
Sıcak para girişi tartışmalarında önlemler tek taraflı olarak düşünülmemeli. Dün 'Türkiye'nin Referans sayfaları' bölümündeydi. İki sayfayı kaplayan ve Finans Servisi'nce hazırlanan haber-yoruma 'Sıcak paraya karşı 'söz'le mücadele!' başlığı uygun görülmüştü. 'Söz'le mücadele olur mu?
[Devamı]
Tarihten bir yaprak
Fatih Özatay, Dr.
02 Aralık 2010
Krizi tetikleyen unsurların başında Almanya'daki yüksek faiz hadlerinin geldiği belirtiliyor.Avrupa Birliği'nde olan bitene pek de şaşırmamak gerekiyor. Bugünkü yazı, tarihten bir yapraktan ibaret.
[Devamı]
AB'de olan bitenlerin hatırlattığı
Fatih Özatay, Dr.
01 Aralık 2010
Avrupa Birliği (AB) bir türlü dikiş tutmuyor. İrlanda için açıklanan 85 milyar avroluk kredi ve yeni ekonomik programa karşın, piyasalar İrlanda için yüksek düzeyde risk algılıyorlar. 10 yıl vadeli Almanya Hazine tahvilinin getirisi dün yüzde 2.72 düzeyindeydi. İrlanda Hazine tahvilinin getirisi ise yüzde 9.47 idi. Almanya tahvili tutmak yerine 10 yıl vadeli İrlanda tahvili tutmak için talep edilen ek getiri 675 baz puan civarında. Açık ki bu getiri farkı çok yüksek: İrlanda'nın kamu tahvillerinden doğan yükümlülüklerini tamamen ya da kısmen yerine getirememe olasılığını ifade ediyor.
[Devamı]
Merkel ve Sarkozy'nin yaptıkları
Fatih Özatay, Dr.
29 Kasım 2010
'Akademik çalışmalardan biliyoruz ki geçerli neden olmadan da piyasalara hücum olabiliyor.' AB'de son günlerde yaşananlar ekim ayında Almanya ile Fransa yetkilileri arasında yapıldığı söylenen bir görüşmeyi gündeme getirdi. Mayıs ayında Avrupa İstikrar Fonu kuruldu. Üye ülkelerin piyasalardan uygun miktarda ve maliyette borçlanamayacak duruma düşmeleri halinde, IMF'nin ve Avrupa Komisyonu'nun ortaklaşa uygun görecekleri bir ekonomik programı devreye sokmayı kabul etmeleri koşuluyla bu fondan yararlanmaları mümkün oluyor. Birlik üyesi ülkelerin fona toplam koydukları para 440 milyar euro. IMF'nin de katkısıyla bu fon 750 milyar euro oluyor.
[Devamı]
FED'le gelen FED'le gider
Fatih Özatay, Dr.
28 Kasım 2010
'FED'in bilançosu da faizleri de bu büyüklükte kalmayacak.' 2010 yılının Türkiye açısından yakın geçmişten ayırt edici önemli özelliklerinden biri şu: Yurtdışından gelen dövizler (sermaye) asıl olarak kısa vadeli. Yılın ilk dokuz ayında, şirketler kesimi aldığı uzun vadeli krediden 5.5 milyar dolar daha fazlasını geri ödedi. Bankalar için bu rakam 0.4 milyar dolar. Dışarıdan sermaye girişlerinin en arzu edileni olduğu sıkça belirtilen doğrudan yabancı sermaye yatırımlarında büyük düşüş var: Sadece 4 milyar dolar. 'Sadece' diyorum çünkü 2006-2009 döneminde gerçekleşene kıyasla çok düşük bu değer.
[Devamı]
İlginç bir vergi karşılaştırması
Fatih Özatay, Dr.
25 Kasım 2010
İrlanda'nın vergi gelirleri Türkiye'den yüksek. İrlanda nihayet IMF ve AB ile ortak bir ekonomik program tasarlayıp uygulamaya razı oldu. İrlanda'nın IMF ve AB ile ortak bir ekonomik program imzalamaya ayak sürümesinin bir nedeni böyle bir programda vergi oranlarını yükseltmek zorunda kalacak olmasıydı. 1985'lerin ortalarından itibaren giriştiği kalkınma hamlesi çerçevesinde çok sayıda reform yapan İrlanda'nın reformlarının bir parçasını da vergi reformu oluşturuyordu. İrlanda'da şirketler kazançlarının yüzde 12.5'ini vergi olarak vermekle yükümlüler.
[Devamı]
İrlanda'da olan biten
Fatih Özatay, Dr.
24 Kasım 2010
Hep birlikte bir ara umutlanır gibi olduk; küresel krizin finansal kısmı hiç olmazsa geride kalıyor diye sevindik. Artık bundan sonra ekonomiler yavaş da olsa büyümeye başlarlar diye düşündük. Bu olumlu olası gidişatta bile Türkiye olarak bizi düşündüren nokta, ihracatımızın yarısını yaptığımız Avrupa Birliği'ndeki büyümenin diğer büyük ekonomilerdekine kıyasla çok daha yavaş olmasının beklenmesiydi.
[Devamı]
El alem pasif kalmıyor
Fatih Özatay, Dr.
22 Kasım 2010
Güney Kore biz bayramdayken kısa vadeli sermaye girişlerini caydırmaya yönelik ek önlemler aldı.En iyisi bugün İrlanda'ya 'bulaşmamak'. Hadi 'içimizdeki İrlandalı' olarak suçlanma tehlikesini göze almıştım, ama direnişle karşılaşacağım hiç aklıma gelmemişti. Benim köşeyi baskıya hazırlayan arkadaşlar İrlanda'yı o şanlı savunma biçimimden anlaşılan hiç hoşlanmamışlar. İrlandalı arkadaşlarımızın bu zor günlerinde "onlara bakın siz son yirmi beş yılda neler neler de başarmış bir ulusun çocuklarısınız" mealindeki destek yazımın temel taşı olan grafiğin başlığı 'kişi başına gelirde İspanya ABD karşılaştırması' oluvermiş. Elbette 'hatasız kul olmaz', ama bu sefer bu hata benim değil sevgili İrlandalı kardeşlerim.
[Devamı]
