Farklı yönler ve alışılmışın dışına çıkmak
Fatih Özatay, Dr.
29 Mart 2011
Enflasyon hedeflemesi rejimlerinde enflasyon ve çıktı açığının yanı sıra finansal istikrarın da gözetilmesi gerektiği tartışılır oldu. Merkez Bankası'nın son kararları hakkında yapılan 'sürpriz' yorumlarını eleştiren yazıyı gönderdiğim gün Dünya'da, ertesi gün ise Radikal'de sevdiğim ve izlediğim iki yazarın karar hakkındaki yazıları çıktı (Taner Berksoy ve Servet Yıldırım). Onlar da bu kararları 'sürpriz' olarak niteliyorlardı. Bazı yetkililerin "Mart sonuna kadar bekleyeceğiz" mealindeki açıklamalarına dayandırıyorlardı 'sürpriz' tanımlamasını.
[Devamı]
Neresi sürpriz?
Fatih Özatay, Dr.
26 Mart 2011
Bu kadar apaçık gerçekler tartışma konusu yapılınca, kararla ilgili asıl tartışılacak kısımları tartışmaya zaman kalmıyor. Çok ilginç bir ülkede yaşadığımıza zerre kadar kuşkum yoktu; haksız olmadığımı son iki gün içinde bir kez daha anladım. Basılmamış kitap için getirilen yayın yasağının bir sonraki aşaması gerçekleşirse 'çok ilginç' yerine ne kullanmalı? Düşünsenize; 'zararlı' bir kitap yazma ihtimali olduğu düşünülenlerin ve onların konuştukları kişilerin kovuşturulması bir sonraki aşama ise nasıl tanımlarız o zaman ülkemizi?
[Devamı]
Mısır ve Tunus'u bekleyen ekonomik sorunlar
Fatih Özatay, Dr.
24 Mart 2011
Türkiye, demokrasiye geçmeye çalışan Mısırlı ve Tunuslu dostlarımızla aynı orta ve uzun vadeli temel ekonomik sorunlarla karşı karşıya. Arap ülkeleri, İran ve Türkiye için Ekonomik Araştırma Forumu'nun (ERF) on yedinci yıllık konferansı 20-22 Mart günleri Antalya'da yapıldı. Yıllık konferanslarda bu bölge için yapılan çeşitli akademik çalışmalar sunuluyor ve tartışılıyor. Ayrıca konularında uzman davetli konuşmacılar belli konularda sunuş yapıyorlar. ERF, merkezi Kahire'de olan bir araştırma ağı.
[Devamı]
Nasıl oluyor da oluyor? Büyüme-1
Fatih Özatay, Dr.
23 Mart 2011
Grafik 1'de Türkiye'nin 1950-2010 dönemine ait reel gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYH) gelişimi gösteriliyor. Yukarıya doğru belirgin bir eğilim görülüyor; büyümeyi temsil ediyor. Buna karşın, bazı dönemlerde GSYH'nin düştüğü gözleniyor. Büyüme ve küçülme dönemlerini daha rahat görmek için reel GSYH'nin yıllık yüzde değişimine bakmak gerekiyor. Bu değişimler Grafik 2'de yer alıyorlar. Ele aldığım dönemin çok büyük kısmında büyümüş Türkiye ekonomisi. Yedi yılda ise büyüme hızı eksi; farklı bir ifadeyle küçülmüşüz.
[Devamı]
Bütçe üzerine
Fatih Özatay, Dr.
22 Mart 2011
Bütçeyi biraz daha sıkarak hem kötü günler için biraz cephane biriktirebilir hem de cari açığı azaltabilirdik. Hâlâ da yapabiliriz. Bütçe dengesinin aldığı değerler ekonominin içinde bulunduğu durumdan belirgin biçimde etkileniyorlar. Mesela yetkililer bütçe gelirlerini arttırıcı herhangi bir karar almamış olsalar da ekonomiler hızla büyürken vergi gelirleri de normalin üzerinde artıyor.
[Devamı]
'Nasıl artırılır'dan 'nasıl azaltılır'a
Fatih Özatay, Dr.
19 Mart 2011
2.5 yıl önce, 'kredi nasıl arttırılabilir' diye kafa yorarken şimdilerde 'Merkez'in kararları nasıl etkin kılınabilir' diye düşünüyorum. Bu iktisatçılar bir garip insanlar. Bir bakıyorsunuz kredi daralmasından şikâyet ediyorlar; finansal sistemin kredi açmaması nedeniyle ekonomilerin nasıl daralacağını anlatıp, işsizliğin ne denli yükseleceğinden dem vuruyorlar. Kredi daralmasını en önemli ekonomik sorunlardan biri olarak ilan edip çözüm yolları arıyorlar.
[Devamı]
Nihayet
Fatih Özatay, Dr.
17 Mart 2011
Merkez Bankası, salı günü yaptığı açıklamayı bu tartışmalar başlar başlamaz yapsaydı saygınlığını da arttırırdı. Son yazımda yer alan iki paragrafı, yazı uzadığı için çıkarmış, bugünkü yazıya bırakmıştım. Salı günkü yazım şöyle bitiyordu: "Sıra, kısa vadeli sermaye girişlerini caydırmak için yaptıklarında ve kararlarının caydırıcılığı hakkında yaptığı açıklamalarda. Gelecek yazıya..." Söz konusu kurum Merkez Bankası (MB) idi. Son yazımdan atmak zorunda kaldığım iki paragrafı da (birincisini kısaltarak) vereyim: "... Kararlarının kalanı ise yüksek cari işlemler açığının finansman biçimini daha sağlıklı hale getirmeye yönelikti. Kısa vadeli sermaye girişlerini caydırıcı olduğunu düşündüğü bir dizi önlem aldı. Mesela bankaların gecelik vadede MB'ye sattıkları para için geçerli olan f
[Devamı]
Merkez Bankası'nın tartışılan kararlarının etkileri neler oldu?
Fatih Özatay, Dr.
16 Mart 2011
"Nasıl oluyor da oluyor?" dizisine bu haftalık ara verip, güncel bir konuyu ele alacağım. Merkez Bankası'nın (MB) üst üste aldığı kararları daha önce bu köşede ayrıntılı bir şekilde tartışmaya çalışmıştım. Bu kararların amaçlanan etkileri yaratıp yaratmadıklarına dair bir ön değerlendirme yapmak artık mümkün. Bu nedenle bu konuya dönüyorum.
[Devamı]
Ezber bozmak, açmaz ve anlatamamak
Fatih Özatay, Dr.
15 Mart 2011
BDDK devreye girip kısa vadeli kaynaklarla kredi açılmasını zorlaştırıcı düzenleme yaparsa MB'nin başarı şansı yükselir. Merkez Bankası'nın (MB) son kararları üzerine çok sayıda yazı yazdım. Bir toparlama yapmak istiyorum. Bugün hızlı kredi artışını frenlemek amacıyla aldığı bir dizi zorunlu karşılık oranını arttırma kararına ilişkin üç önemli noktaya değineceğim.
[Devamı]
Kredi verileri ne diyor?
Fatih Özatay, Dr.
12 Mart 2011
Zorunlu karşılık oranını yeteri kadar yükseltirseniz kredi arzını yavaşlatırsınız. Kredi arzı artış hızının yavaşlamamış olması bu gerçeği değiştirmez. Merkez Bankası (MB) 23 Eylül'den başlayarak dört ayrı kararla lira cinsinden mevduatlara uygulanan zorunlu karşılık oranlarını yükseltti. MB'nin açıklamalarından, zorunlu karşılık oranlarının yükseltilerek, bankaların kredi açabileceği fonların bir kısmının daha MB'de tutulmasının, böylelikle kredi arzındaki hızlı artışın yavaşlatılmasının amaçlandığı anlaşılıyor. Bunu da finansal istikrar için gerekli gördüğünü defalarca belirtti MB.
[Devamı]
