Nisan ayının ilk yarısındaki elektrik tüketimi
Fatih Özatay, Dr.
17 Nisan 2020
Türkiye ekonomisinin faaliyet hacmindeki dalgalanmaları (iş çevrimlerini ya da devresel hareketleri) önceden tahmin etmemize yarayacak öncü göstergeler üzerinde çalışmıştım doktora tezimde. 1960’ların ortalarından 1980’li yılların başlarına kadar olan dönem için tek bir öncü gösterge çıkıyordu: Elektrik tüketimi.
[Devamı]
Olanı koruyabilseydik…
Fatih Özatay, Dr.
15 Nisan 2020
Şu sıralarda ekonomi politikası tasarımı açısından baktığınızda “ah olsaydı ne iyi olurdu” dediğiniz bir kurum var mı? Benim var. Ortalıkta bütüncül bir ekonomi programı olmadığını gördüğüm her an “olsaydı ne iyi olurdu” diyorum. Mesela, işsiz kalan ve işyerleri kapanan insanlar için gelir desteği verilebilmesinin büyük ölçüde Merkez Bankası’nın parasal genişlemesi ile mümkün olabileceği bir ortamda, bu parasal büyümenin doğuracağı riskleri en aza indirecek mekanizmaların tasarlanmadığını gördüğümde böyle düşünüyorum. Ya da, döviz gelirlerimizin belirgin biçimde düşmesinin beklendiği bir dönemde vadesi gelen/gelecek dış borçlarımızın nasıl ödenebileceğine dair alternatif önerilere ihtiyaç olduğunda o kurum aklıma geliyor. Ya da, COVID-19 salgınının olası olumsuz ekonomik etkilerine ilişkin
[Devamı]
2009 ilk çeyrekte % 14,4 küçüldüğümüzü unutmamak gerekiyor
Fatih Özatay, Dr.
10 Nisan 2020
Küresel finansal krizin ekonomi üzerindeki şiddetinin en çok hissedildiği günlere geri gidiyorum. 2009’un ilk çeyreği. Ekonomimiz o çeyrekte bir yıl öncesine kıyasla tam yüzde 14,4 oranında küçüldü. Şimdi şöyle düşünün: Küresel kriz aynı şiddetle yılın kalanında da sürseydi 2009 küçülme oranı ne olurdu? Yüzde 14,4 civarında bir küçülme ile karşı karşıya olacaktık.
[Devamı]
Ekonomik küçülmenin boyutu için bir hesaplama
Fatih Özatay, Dr.
08 Nisan 2020
Covid-19 salgının büyüme ve istihdam üzerine olası ekonomik etkileri çoğu iktisatçı gibi benim de zihnimi meşgul ediyor. Ortada çok büyük belirsizlik var. Böyle bir ortamda etki hesabı yapmak çok zor. Ama yine de oldukça kaba bir hesaplama yapmaya çalışmakta yarar var. Çünkü nasıl bir ekonomik dertle yüz yüze olduğumuza biraz olsun ışık tutabilir bu çaba. Önce şu noktanın altını çizmek gerekiyor. Böyle bir dönemde sadece alışılmış öncü göstergelerden medet ummak nafile bir çaba. ‘Bilindik’ göstergeler elbette işe yararlar ama ‘alışılmadık’ öncü göstergeler çok daha önemli. Alışılmadık önce göstergelerden kastettiğim ne?
[Devamı]
Parasal genişlemenin riskini azaltmak için
Fatih Özatay, Dr.
03 Nisan 2020
Bu salgın ve yarattığı tahribat ortaya çıkmadan önce parasal genişlemeyi içeren bir ekonomik paket önereceğim asla aklımın ucundan geçmezdi. Ama önerdim; bu sıradışı koşullarda gerekli olduğunu düşünüyorum çünkü. Peki, nasıl bir parasal genişleme?
[Devamı]
Sokağa çıkma yasağı gelirse
Fatih Özatay, Dr.
28 Mart 2020
Dün, Mart ayında ABD’de tüketim harcamalarının COVID-19 salgınından nasıl etkilendiğine dair bir anket sonucu açıklandı. (bkz). Gıda harcamaları dışında keskin bir düşüş var. Salgının çok olumsuz reel ekonomik etkilerini gösteren ilk verilerden biri olması açısından önemli.
[Devamı]
Gelenekselin dışında bir çözüm mümkün mü?
Fatih Özatay, Dr.
20 Mart 2020
Salı günkü yazımın son paragrafı kısaca şöyleydi: “… Ekonomi politikasını bir bütün olarak düşünüp, şimdiye kadar eşi görülmemiş yaratıcılıkta maliye politikası adımlarını içeren bir paket açıklamak gerekiyor… Peki, karşı karşıya kaldığımız büyük doğal krizin etkilerine karşı, maliye politikası ne yapabilir? Çok zor bir soru. Bu tür sorulara yanıt arayabilmek için ezberlerin dışına çıkıp ‘uçuşa geçmek’ gerek. Hizmet sektöründeki çok sayıda küçük işletmenin ve çalışanlarının son derece olumsuz etkilenmesinden, oradan da genel ekonomiye yayılacak olası derin bir krizden söz ediyoruz. Yaratıcı olmak gerekiyor…”
[Devamı]
Zaman yaratıcı olma zamanı
Fatih Özatay, Dr.
18 Mart 2020
Gün, maliye politikasının günü. Ama yaratıcı bir maliye politikasının. Para politikasının önünde ise önemli zorluklar var. Önce para politikası… Merkez Bankası’nın karşısındaki zorlukların birkaç nedeni bulunuyor. Birincisi, çok büyük bir belirsizlik var: Pandeminin ne kadar süreceği belli değil. Bu belirsizlik pandeminin ekonomiye etkisi hakkında sağlıklı bir çıkarsama yapmayı çok zorlaştırıyor.
[Devamı]
İlla yapılacaksa bile biraz beklemek gerekir
Fatih Özatay, Dr.
13 Mart 2020
Sermaye güvenli limanlara akın ediyor. Bu nedenle uzun vadeli ABD devlet tahvillerinin faizleri rekor düşük düzeylere indi. Bu gelişmeler döviz kuru üzerine baskının sürdüğünü gösteriyor.
[Devamı]
Kendi alanında düzgün işler yapmak varken…
Fatih Özatay, Dr.
11 Mart 2020
Hiç sevmediğim bir işi yapıp bayağı bir rakam vereceğim. Merkez Bankası’nın (MB) 2020 sonu için enflasyon tahmini %8.2. Buna karşılık MB’nin beklenti anketine katılanların yılsonu enflasyon beklentisi %10.1, on iki ay sonrası için ise %9.6.
[Devamı]
