İran konusunda Türkiye neden ofsayta düştü
Güven Sak, Dr.
06 Temmuz 2010
Aslında fikir Türkiye'ye ya da Brezilya'ya ait değildi. Bunu, bir süre önce yazdığımı hatırlıyorum. Fikir, o vakitler, Atom Enerjisi Komisyonu başkanlığını yürütmekte olan Mısırlı Muhammed El Baradey'e aitti. Baradey bugünlerde Mısır devlet başkanlığı seçimleri için ülkesinde gündemde ama bu arada eski görevini de bıraktı. Şimdi o hüsnü mübarek için bir problem olma yolunda ilerliyor. İlk Baradey, galiba Ekim 2009 gibi, bu nükleer takas konusunu ortaya atmıştı. Amacı ise meseleyi çözmek değil, taraflar arasında güven artırıcı bir süreci devreye sokmaktı. Sonra Türkiye ve Brezilya durumdan vazife çıkardılar. Boru mu, onlar da Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin geçici de olsa üyeleriydiler. "Biz bu işi yaparız" dediler. Devreye girdiler. İran'la anlaşmayı başardılar. Ama Bir
[Devamı]
İkinci çeyrek iyi olacak; ya sonrası?
Fatih Özatay, Dr.
05 Temmuz 2010
Büyüme açısından bundan sonra neler olabileceği ile ilgiliyim bugün. İlk aşamada güncel verilere odaklanacak ve ilk çeyrek ile ikinci çeyrek arasında belirgin bir farklılık olup olmadığına bakacağım. Amacım önce ikinci çeyrek büyümesinin ilk çeyreğe göre ne düzeyde olabileceği hakkında kestirimde bulunmak, sonra da yılın ikinci yarısına ilişkin bir şeyler söyleyebilmek. İlk olarak olumlu gidişatını sürdüren bir gösterge ile başlayayım: Bankalarımızın açtıkları toplam kredi miktarının enflasyondan arındırılmış hali nisan 2009'dan beri sürekli artıyor. Mayıs sonunda ulaştığı değer krizden önceki düzeyinin üzerinde. Yılın ilk çeyreğinde reel kredi miktarı bir önceki çeyreğe göre artmıştı. Mayıs sonu itibariyle bir önceki çeyreğe göre artış hızı ise daha da yükseldi. Yılın ikinci çe
[Devamı]
Fikirleri Mussolini'yi tedirgin etti
Hasan Ersel, Dr.
05 Temmuz 2010
İtalyan ekonomist Piero Sraffa, 'bir şeyi bir kez söyleyen' insanlardandı. Türkiye'de çok tanınmayan ancak ekonomi tarihinde önemli bir yeri olan Sraffa'nın tezleri faşist lider Mussolini'yi çileden çıkarmıştı. XX. yüzyılın en ilginç iktisatçılarından birisi olan Piero Sraffa'nın Mallarla Malların Üretimi-İktisat Kuramını Eleştiriye Açış adlı kitabının Sayın Ümit Şenesen tarafından yapılan çevirisi yayımlanmış. (İstanbul: Yordam Kitap, Mayıs 2010). Bu kitabın, Sraffa'nın kitabının yayımlanışının 50. yıldönümünde tekrar basılmasına çok memnun oldum. "Tekrar basım" diyorum ama doğrusu 1981'de yapılan ilk baskısını, sanırım pek çok kimse gibi, ben de görememiştim bile. Üniversite yayınlarından şimdi bile haberdar olmak zor; o zamanlar çok daha zordu. Sayın Şenesen bu zor kitabı büy
[Devamı]
-
Fatih Özatay, Dr.
04 Temmuz 2010
İktisatçılar üzerine çok sayıda fıkra var. Bir tane de ben anlatacak değilim; o fıkraların hiçbirini hatırlamıyorum çünkü. Son büyüme verileri üzerine yapılan yorumlar, iktisatçılar hakkındaki fıkra yazınına Türkiye'den de yeni katkılar yapmaya aday. Yalnız bir farkla; bu katkılar iktisatçılardan gelmiyor. İktisadi yorum yapan bazı siyasiler ve köşeleri ekonomi sayfaları dışında yer alan bazı yazarlar bu mümtaz katkıların sahipleri. Peki, onlar iktisatçı değilse, söyledikleri ve yazdıklarıyla nasıl oluyor da iktisatçılar üzerine fıkralar yazınına katkı sağlamış oluyorlar? E, o kadar da olsun, yazıma bir giriş yapmam gerekiyordu; böylelikle yapmış oldum. Hem iktisadi yorum yapmak herkesin hakkı, yapınca da o yorum sahiplerini 'iktisatçı' olarak tanımlamak bir sakınca ol
[Devamı]
Elektrikte fiyat indiriminden neden vazgeçildi
Güven Sak, Dr.
03 Temmuz 2010
Geçen hafta pek eğlenceliydi. Elektrik fiyatları önce bir indirildi. Sonra ertesi gün fiyat indirimi geri çekildi. Sonra da elektrik fiyatları zamlandı. Enerji Bakanımız, "Sanırım süreç ihmal edildi" dedi, gazetelere göre. Sizce ne oldu? Siz de hemen "Bu ne laubalilik" mi dediniz? Doğrusu ya ben önce öyle dedim. Ama sonra merak edip bir baktım. Şimdi öyle düşünmüyorum. Gelin bakın nasıl düşünüyorum? Merak edenleri aşağıya beklerim efendim. Önce aklımdakini hemen bir söyleyeyim: Elektrikte fiyat indiriminin geri çekilmesi hayırlı bir gelişmedir. Bu yıl, Allah'ın izniyle başlayacağımız, nasıl uygulanacağını bilmediğimiz bir biçimde başlayacağımız kurallı Maliye politikası süreci için hayırlı bir haberdir. Evet, bu şerden doğan bir hayır olmuştur. Başlangıçta bir hata yapılmış, son
[Devamı]
Yine çift karakterli bir büyüme performansı
Fatih Özatay, Dr.
01 Temmuz 2010
İlk çeyreğe ilişkin büyüme rakamlarını dün öğrendik. Beklendiği gibi geçen yılın aynı dönemine göre gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) yüksek bir artış gösterdi: Yüzde 117. Bundan önceki son büyüme rakamı ise yüzde 6 düzeyindeydi. Dolayısıyla, iki çeyrektir büyüyoruz; sevindirici. Büyümenin ayrıntıları da merak konusu elbette. Durum şöyle: Özel kesim tüketim harcamaları yüzde 9.9, özel kesim yatırım harcamaları ise yüzde 22.1 oranında artmış. Özellikle yatırım harcamalarındaki artış dikkat çekici. Uzun bir süredir ilk defa, özel kesim yatırım harcamalarında bir yıl öncesine kıyasla artış gerçekleşiyor. Son kez 2008'in ilk çeyreğinde artmıştı özel kesim yatırımları. Bu da çok olumlu bir gelişme. Peki, küresel kriz öncesindeki durumumuza geri döndük mü? Bu sorunun yanıtı d
[Devamı]
ABD'nin mali sistemini elden geçirme yasa tasarısı
Hasan Ersel, Dr.
30 Haziran 2010
Geçen yazımda ABD'de mali kesime ilişkin düzenlemeler getiren yeni yasa taslağının A) Tüketiciler ve B) Mali Yatırımcılar açısından getirdiği yenilikler üzerinde durmuştum. Bu yazımda da C) Mali Kuruluşlar ile Bankalar ve B) Devletle ilgili düzenlemeler üzerinde duracağım.
[Devamı]
Genelkurmay başkanı neden kamu borcuna dikkat çekti
Güven Sak, Dr.
29 Haziran 2010
Yok canım, bizimki değil. Bizim buralarda şimdilerde genelkurmay başkanlarının kendi uzmanlık alanlarında aldıkları kararlar bile medyada "Canım olur mu şimdi bu?" tadında ele alınıyor. Ama benim derdim askerlikle ilgili değil. Bu yazının konusu Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Genelkurmay Başkanı Amiral Mike Mullen'dır. Ve üzerinde daha geçen hafta konuştuğu konu ise ABD borç stokunun büyüklüğü meselesidir. Şimdiki projeksiyonlara göre ABD borç stoku, 2015 yılında yaklaşık iki katına çıkarak ABD milli gelirinin yüzde 75'i olacaktır. Amiral Mullen, bu çerçevede, ABD kamu maliyesinin bir ulusal güvenlik riski oluşturduğunu söylüyordu geçenlerde. Ama zaten bunu daha önce şubat ayı gibi Dışişleri Bakanı Hillary Clinton da söylemişti. Aslında konuştukları konu, Başkan Obama'nın ye
[Devamı]
Büyüme rakamları açıklanmak üzereyken
Fatih Özatay, Dr.
28 Haziran 2010
Çarşamba günü ilk çeyreğe ilişkin büyüme rakamları açıklanacak. Bir yıl öncesinin aynı çeyreğine kıyasla Türkiye ekonomisinin çok yüksek bir hızla büyüdüğü ortaya çıkacak. Tüm yorumcular bu konuda görüş birliği içinde. Öte yandan, küresel krizden önceki zirve değeri ile karşılaştırıldığında gayri safi yurtiçi hasılamızın (GSYH) ve dolayısıyla kişi başına gelir düzeyimizin hala düşük bir düzeyde olduğunu göreceğiz. Bugün bir tablo vererek bu köşede daha önce de yer alan, ama yanıtı havada kalan bir soruya dönüyorum. Şu: GSYH'nin bir alt kalemi olan sanayi sektöründe yaratılan katma değerin büyüme hızı ile, her ay yayınlanan sanayi üretim endeksinin büyüme hızı arasında 2009'un ikinci çeyreğinden itibaren belirgin bir farklılaşma var. Yanıtı havada kalan, bu farklılığın
[Devamı]
ABD'nin mali sistemi elden geçirme yasası – 1
Hasan Ersel, Dr.
28 Haziran 2010
ABD'de iki partinin ABD mali sisteminde 1930'lardan bu yana yapılmış en kapsamlı gözden geçirmeyi yürürlüğe sokacak olan yasa tasarısı üzerinde anlaştığı açıklandı. Ne üzerinde anlaşıldığına ilişkin ulaştığım sonucu maddeler biçiminde iki yazıda özetlemeye çalışacağım.
[Devamı]
