Mali sistemdeki son gelişmeler
Fatih Özatay, Dr.
02 Aralık 2007
Tüm dünyada mali sektördeki gelişmeler ön planda bugünlerde. Özellikle de ABD konut piyasasına bağlı olarak yaşanan gelişmeler. Mali piyasalardaki sorunların nasıl başımıza dert açabileceğini çok acı biçimde gördük 2001 krizi sırasında. 2000-2001 krizini yaratan temel nedenlerin başında bankacılık sektöründeki zayıflık geliyordu. Krizin temel ateşleyicisi olan sektör, krizden sonra en büyük kurbanlardan biri haline geldi.Mali sektörün büyüklüğü ve sağlığı bir ekonomi açısından son derece önemli. Sağlıksız bir mali sektör, küreselleşmenin giderek arttığı son yıllarda yabancı fon akımlarındaki ani kesilmelere karşı ülkeleri son derece duyarlı hale getiriyor. Bu ülkeler uzun vadeli ve doğrudan yabancı sermaye çekmekte zorlanıyor ve kısa vadeli fonlarla yetinmek zorunda kalıyorlar.
[Devamı]
Bir açılış töreninden esintiler
Hasan Ersel, Dr.
30 Kasım 2007
Lisede Engin Bağda adlı çok sevdiğim bir arkadaşım vardı. Almanya'ya kimya tahsiline gitti, doktora da yaptı. Kendi alanında çok başarılı oldu. Yollarımız ise hiç kesişmedi. 42 yıl sonra o beni Referans gazetesindeki adresimden buldu. E-posta olunca yazışmak kolay. Ama birbirimizi yolda görsek tanıyabilecek miydik? Bu soruya yanıt verecek bir fırsat çıktı. 22 Kasım günü Gebze'de kendisinin de başında olacağı bir kuruluşun açılışına davet etti. Kuruluş RMI Boya ve Isı Yalıtım Sistemleri Araştırma ve Eğitim Merkezi adını taşıyor. Yaptığı da boya, dış cephe ısı yalıtım sistemleri üzerinde araştırma, geliştirme yapmak, dayanım testleri yürütmek ve eğitim vermek. Tümüyle bilgi üretimi ve aktarımı faaliyetleri. Kendisi misafirlere yapılan testler konusunda bilgi verirken kulak misafir
[Devamı]
Bir tek YTL değil, neredeyse bütün paralar değerleniyor
Güven Sak, Dr.
30 Kasım 2007
Yeni Türk Lirası (YTL) neredeyse 2001 krizinden beri nominal olarak değerleniyor. İsterseniz bir yol işareti koyarak ifade edelim: YTL, Süreyya Serdengeçti Merkez Bankası Başkanlığı'ndan ayrıldığından beri, kesintisiz, tam beş çeyrektir, nominal olarak değerleniyor. Bunun ekonomimiz üzerine olası etkilerini daha önce tartıştık. Birincisi, istikrar programının hemen başında, görülmesi olağan olan bir durum, Türkiye örneğinde çok uzamış duruyordu. İkincisi, güçlü bir politika çerçevesinin yokluğunda, değeri dışarıdan belirlenen döviz kuru, Türkiye ekonomisinin önümüzdeki dönemdeki yapılanmasını dikte ettirmeye başlıyordu. Üçüncü sonucu ikinciden türetmek mümkün: Türkiye ekonomisi, küresel ekonomiyle hızlı ve son derece kontrolsüz bir biçimde bütünleşiyordu. Bu ifadeyi bu sütunda
[Devamı]
Alesta çapa!
Fatih Özatay, Dr.
29 Kasım 2007
En kötüsü şu: Bakanlar arasında mali disiplin konusunda çok farklı görüşler olduğu izlenimi verilmesi. Belli bir anda mevcut verilerin mali disiplinin sağlandığını göstermesi yetmiyor çünkü. İleride de sağlanacağı hakkında kuvvetli bir güven yaratılması gerekiyor. Yoksa bugünkü disiplinin geçici, giderek göstermelik olmadığına nasıl inanacağız?Kaldı ki bugün disiplin olduğu da su götürür. Seçim öncesi uygulamaları 2007'de mali disiplini bozdu. Bununla kalsa iyi. Bu uygulamalar 2008'i de esir almışa benziyor. Oysa mali disiplinin bozulmadığı güvencesini vererek mikro reformlar için gereksinilen 'can suyunu' sağlamak üzere faiz dışı fazlada indirim gerekiyordu. Bu can suyu, reformlara değil de seçim öncesi uygulamalara can verdi.Krizden bu yana mali disiplindeki ilk bozulma bu değ
[Devamı]
Gucci ve Prada, Çin’de üretime başlıyor
Güven Sak, Dr.
27 Kasım 2007
"Yok artık" demeyin. Ralph Lauren ürünlerinde kocaman kocaman "Made in China" diye yazmıyor mu? Kimileri, utanarak çantanın içindeki dar bir cebe koyuyorlar "Made in China" logosunu, kimileri ise nal gibi yazıyorlar ortaya. Dönem böyle, kusura bakmayın.
[Devamı]
Yeni çapayı nasıl atacağız?
Fatih Özatay, Dr.
26 Kasım 2007
Her ülkenin siyasetçisinin özgün katkısı var politik iktisat yazınına. Bizde de hoş örnekler var: "Seçim öncesi zam yapacak kadar enayi miyim?"den tutun da "Kim ne veriyorsa beş kuruş fazlasını vereceğim."e kadar.Bunların temelinde şüphesiz daha çok oy alma amacı var. Eğer iktidardakiler bu türden eylemlerde de bulunuyorlarsa, ekonomi şu ya da bu biçimde, ama mutlaka zarar görüyor. Üstelik bu zarar genellikle seçim sonrasında belirginleşiyor. Bu tür uygulamaların çok sayıda örneği var. Oluşan zararların da... Üstelik örneklerin çoğu gelişmiş ülkelerden.Vaktiyle, bu tür uygulamaların bir kısmı para politikası kanalıyla gerçekleştiriliyordu. Amaç, basitçe piyasada seçim öncesinde 'yaprak kıpırdatmak' olarak özetlenebilirdi. Ama çok sayıda ülke deneyimi gösterdi ki, bu kıpırtı çok
[Devamı]
En uygun ihale yöntemini bulmayı dilemek kolay
Hasan Ersel, Dr.
26 Kasım 2007
20 Kasım 2007 tarihli Referans gazetesinde aşağıdaki haber yer aldı: "Başbakan Erdoğan, [...] 'en düşük teklifi verenin kamu ihalelerini alması' konusunda 'Yasa, en düşük teklifi verene diyor ama burada bir düzenleme yapacağız. Ben bu işe karşıyım, yanlış' dedi. Erdoğan ihalelerde aranması gerekenin firmaların geçmişte yaptığı işlerin ve ihalede verdikleri fiyatın uygunluğu olduğunu vurgularken bu kapsamda müteahhitlerin itibarını koruma konusunda hassasiyet göstereceklerini belirtti [...] Erdoğan 'Yasada sıkıntı var. Adam gelip Yüzde 60 kırım yapıyor, ondan sonra da işi bitirmeyip kaçıp gidiyor' dedi."
[Devamı]
Çoğu siyasetçinin anlamakta zorluk çektiği olgu
Fatih Özatay, Dr.
25 Kasım 2007
Tutuklunun açmazını biliyorsunuzdur: Bir soygunu gerçekleştirdiği düşünülen iki zanlı tutuklanmış. Ancak polisin elinde kanıt yok. Soygunu yaptıklarını itiraf ederlerse hapsedilebilecek bu zanlılar. İtiraf etmezlerse özgürlüklerini tekrar kazanacaklar. Biri itiraf ederse soygunu gerçekleştirdiklerini, itiraf eden, itiraf ettiği için bir yıl hapis cezası ile kurtulacak. Diğeri itiraf etmediği için daha uzun süre, mesela iki yıl ceza alacak.Her ikisi için en akıllı davranış susmak; bu durumda kanıt olmadığı için özgür kalacaklar. Oysa polis her ikisini ayrı odalarda sorguluyor. Bu durumda, susmak yerine her ikisi de itiraf etmek zorunda kalıyor. Çünkü B itiraf eder de A itiraf etmezse, A daha uzun süre hapiste kalacak. İki yıl ceza yerine bir yılla kurtulmak için A açısından en iy
[Devamı]
Teşvik vermek için kendine çekidüzen vermek gerekir
Hasan Ersel, Dr.
23 Kasım 2007
19 Kasım 2007 tarihli yazımda "teşvik verelim de firmalar şu işi yapsınlar" demenin pek bir işe yaramayacağından çünkü firmalar için yanlış bilgi vererek avantaj sağlamak olanaklıysa teşvik verenin beklediği sonucun da elde edilemeyeceğinden söz etmiştim. Peki "olmuyormuş" deyip ellerimizi böğrümüze bağlayıp oturacak mıyız? Ya da buna rağmen teşvik vermeye devam edenlerin tümü mü cahil?
[Devamı]
Büyümedeki yavaşlama bütçeyi bozuyor
Güven Sak, Dr.
23 Kasım 2007
Türkiye, 2001 krizini maliye politikasındaki toparlanma sayesinde aştı. Ama 2007 yılı bütçe performansı iyi değil. Suçlu pek kolay bulundu: 2007 yılı seçimleri. Dikkat ediyor musunuz, yapılan analizlerde genellikle 2007 yılında harcamalardaki artış ön plana çıkarılıyor. Harcamalar, gelirlerden daha hızlı artıyor. Sonuç hesapsız seçim harcamaları başlığı ile manşetleniyor. Rakamlara biraz daha dikkatli bakarsanız, aslında, ortada büyüme sürecindeki yavaşlamadan kaynaklanan bir sorun varmış gibi duruyor. Bu sorun, "Artan harcamalara gelir uydur" stratejisine fazlaca yaslanan maliye politikamızın kapsamlı bir biçimde ele alınması gerektiğine işaret ediyor. Gelin bir bakalım.
[Devamı]
