Antigone üzerine çeşitlemeler
Hasan Ersel, Dr.
03 Mayıs 2008
1. Antigone ve küresel iklim değişikliği Küresel iklim değişikliğine insanların olumsuz katkısının ciddi boyutta olduğu nihayet kabul edilmeye başlandı. Bu olayı şöyle düşünmek olanaklı: Doğanın yasaları var. İnsanlar da iktisadi gelişmenin yasalarını yaptılar. Bu yasalar, sonuçta, rekabete dayalı (ne tür rekabet olduğu o kadar belirgin değilse bile) bir ekonominin, üretimi sürekli olarak artırabilmesi için gerekli çerçeveyi çiziyordu. Ama bu insan yapımı yasalar, doğa yasalarıyla çeliştiler. Ama yasa koyucu(lar), ısrarlıydılar. O yasaların uygulanmaması "gelişmenin olmaması" demekti. Fakirleşme, çöküntü vs. Yani cezalar çok ağırdı. Kimse "ekonominin" bu yasalarına karşı çıkmaya cesaret edemiyordu, mırın kırın etseler bile.
[Devamı]
TCMB'nin enflasyon tahminindeki sıçrama
Hasan Ersel, Dr.
02 Mayıs 2008
TCMB Enflasyon Raporu-II iktisadi karar birimlerinin (ticari, sınai ve mali şirketler, hanehalkları, yabancılar) davranışlarında önemli değişmelere yol açan arz tarafından gelen etkiler (petrol, emtia fiyatları vs) olduğunun altını çiziyor. Bunun sonunda enflasyon bekleyişlerinde bir sıçrama ve karar alıcıların bu yeni bekleyişlerine göre davranış değiştirmesi söz konusu. Özetle TCMB'ye göre iktisadi karar birimleri daha önceki konumlarını terk ediyorlar ya da edecekler. Yeni konumları eskisinden epeyce farklı ve enflasyon açısından daha olumsuz. TCMB bu eğilimi değiştiremeyeceğini kabul ediyor. Çünkü, iktisadi karar birimlerinin davranışlarının değişmesine yol açan gelişmeler, TCMB'nin etkileyebileceği türden değil. TCMB ne dünyadaki petrol fiyatlarına ilişkin bir şey yapabilir n
[Devamı]
Özelleştirmeler devam etmelidir ama Sabah/ATV olayı gibi değil
Güven Sak, Dr.
29 Nisan 2008
Türkiye, yine çok kısa vadeli bir ekonomi gündemine hapsolmuş bulunuyor. Bu dönemde özelleştirme sürecinin sürdürülmesi kaynak girişi açısından önemlidir. Bu bir. Ama özelleştirmelerin devam etmesi kadar nasıl devam ettiği de önemlidir. Bu da iki. Özelleştirme süreci, bir başka istikrar sütununun, mali disiplinin, yıkılmasına neden olmamalıdır. Kaşıkla verirken sapıyla göz çıkarmamakta fayda vardır. Hatırlayın, geçmişte 1990'lı yıllarda hep böyle olmuştur. Beceriksiz yönetimler, çok sayıda şaibeli işlemle oldukları yerde dönerek memlekete vakit ve de nakit kaybettirmişlerdir. Önce yenen hurmaların sonraki acısı hâlâ zihinlerde taze kalmış olmalıdır. Bugünlerde de Türkiye iktisadi olarak bakıldığında zaman kaybetmektedir. Yanlış yönetilmiş siyasi tartışmaların şehvetiyle siyase
[Devamı]
Krediler nasıl artıyor?
Fatih Özatay, Dr.
28 Nisan 2008
Kriz sonrası uygulanmaya başlanan programın temel unsurlarından birisiydi bankacılık sektörünü tekrar ayağa kaldıracak düzenlemelerin yapılması. Dünkü yazımda zamanın ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Dr. Kemal Derviş imzalı çok önemli bir rapordan uzun bir alıntı yapmıştım. Rapor, bankacılık sektöründeki hastalığın nasıl o dönemin çözülmesi gereken acil sorunlarının başında geldiğini bizlere gösteriyordu. O dönemden bu yana sektör önemli bir değişikliğe uğradı. Bir yandan bankalar kredi açabilir hale geldiler, diğer yandan da ekonomik birimlerin ekonomiye duydukları güven arttıkça kredi talebi de yükseldi. Özellikle tüketici kredilerindeki hızlı artış tüketim harcamalarını ve dolayısıyla da milli geliri hızla artırdı.Grafik 1'de 2001'in ilk ayından bu yana mevduat bankalarının a
[Devamı]
Greenspan'a göre piyasanın üstünlüğü
Hasan Ersel, Dr.
28 Nisan 2008
Son zamanlarda yeni bir moda ortaya çıktı: ABD mali sisteminde olup biten her türlü olumsuzluğun nedeni olarak Alan Greenspan'ı sorumlu tutmak. Bir bakıma bu görüşte olanlar haklılar hem de yerden göğe kadar. Koskoca ABD ekonomisini bu kadar etkilemeyi (zarar vermek biçiminde de olsa) ancak efsaneleşmiş bir insan yapabilirdi. Bu sıfatı kazanmış bir merkez bankası başkanından daha uygun bir aday olabilir mi? Doğrusu bütün bunların beni biraz mutlu etmediğini söyleyemem. İnsanlara bu tür haksızlıkların sadece bizde yapıldığını düşünüp dertleniyordum. Meğer küresel bir rahatsızlıkmış.
[Devamı]
Kamu bankaları nasıl zarar eder?
Fatih Özatay, Dr.
27 Nisan 2008
'Mayıs 2001' tarihini taşıyor. Adı 'Türkiye'nin Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı: Hedefler, Politikalar ve Uygulamalar'. İki sayfalık bir 'sunuş' ile başlıyor. Altındaki imza Devlet Bakanı Dr. Kemal Derviş'e ait. T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı matbaasında basılmış.İlk bölümü '1990-1999 Döneminde Ekonomide Oluşan Temel Sorunlar' başlığını taşıyor. Bu bölüm iki ana alt bölüme ayrılmış: 'Sürdürülemez İç Borç Dinamiği' ve 'Mali Sistemdeki Sorunlar'. Şöyle başlıyor bu bölüm:"Kamu bankalarına devlet tarafından verilen tarım kesimi ile küçük ve orta boy işletmeleri destekleme görevi sonucunda oluşan zararların zamanında ödenmemesinin yanısıra, uzun yıllardır devam eden ve ekonomik etkinliğe ters düşen müdahaleler ve kamu bankalarının yönetim sorunları bu bankaların mali bünyelerini
[Devamı]
Bir sigortacının düşünürler üzerine müziği
Hasan Ersel, Dr.
26 Nisan 2008
1904 yılında ABD'de mali sistem yine bir skandal ile sarsılmıştı. Sigortacılıkta yeni ürünler kural tanımaksızın pazarlanıyor, elde edilen büyük komisyonlar sigortacıların cebine iniyordu. New York Eyaleti, bu olayı inceleyip gerekli önlemleri almak üzere ünlü "Armstrong Komisyonu"nu kurdu. Bu komisyonun çalışmaları sonunda New York Sigoracılık Yasası geçti. Sigortacılık endüstrisinde köklü bir temizlik yapıldı ve kalan sigorta firmaları da kendi içlerinde, yolsuzluğa bulaşmış elemanlarını tasfiye etmeye zorlandılar.
[Devamı]
İstikrarın yolu AB sürecinin yeniden keşfinden geçer
Güven Sak, Dr.
26 Nisan 2008
İçinde bulunulan kayıkçı kavgası ortamı Türkiye'yi en azından yeniden Avrupa Birliği sürecine yönlendirmiştir. Bundan sonra Brüksel'den gelen mesajlar içinde iktisadi mesajların önemi giderek artacak.
[Devamı]
Demirliyormuş gibi yapan geminin öyküsü
Hasan Ersel, Dr.
25 Nisan 2008
Gemi bir yerde konaklamak istediğinde demirler. Böylece akıntı gibi dış etmenlerin etkisiyle yer değiştirmez. Gemi tek çapa atarsa onun etrafında döner. Hem baştan hem kıçtan çapa atarsa konumu sabitlenir. Dolayısıyla nasıl çapa atılacağı ortamsal koşullara ve niyete göre değişir. Ancak bir nokta açık: Hiçbir aklı başında kaptan hem çapa atıp hem de gemisini hareket ettirmeye kalkışmaz. O zaman gemi demir tarar.
[Devamı]
Faizi artırmak yerine...
Fatih Özatay, Dr.
24 Nisan 2008
Kürede muhtemelen yeni bir köpük oluşuyor: Enerji ve gıda ürünlerinin fiyatları sürekli artıyor. Gelişmiş ülkelerin mali sistemindeki depremin bizim paramızın değerine yaptığı tahribatla birleşince Merkez Bankası (MB) açısından enflasyonla mücadele son derece zorlaşıyor.Bir yandan yüksek enflasyon gerçekleşmeleri, bir yandan emtia fiyatlarındaki artışın gelecekte de devam edeceğine dair işaretler, enflasyon bekleyişlerini de bozuyor. 2008 sonu için beklenen enflasyon şubat ayının ikinci anketinde yüzde 6.54 düzeyindeymiş. Nisan ayının ikinci anketine göre aradan geçen iki ay içinde iki puan artmış ve yüzde 8.44'e sıçramış. Yirmi dört ay sonrası için beklenen enflasyon oranında da yükselme var. Yılbaşından bu yana neredeyse bir puanlık bir artış gerçekleşmiş durumda (yüzde 5.98'e
[Devamı]
